17 Copyright by Forum Media Polska Sp. z o.o. Kinezyterapia wowe poziomy: strukturalny, czynnościowy oraz partycypacji w życiu społecznym. W badaniu niezbędne jest, aby posługiwać się odpowiednią dokumentacją (karta badania) dotyczącą procesu leczenia według specjalnie określonych standardów ICF. Narzucają one konieczność zastosowania powtarzalnych i obiektywnych testów, które dobrane są odpowiednio w zależności od poziomu badania. Jeżeli jest to poziom strukturalny, to test dotyczy określenia stopnia uszkodzenia danego segmentu ciała. Przykładem mogą być obiektywne testy i pomiary wykonywane za pomocą goniometru w metodzie SFTR [ang. sagital (płaszczyzna strzałkowa), frontal (płaszczyzna czołowa), transverse (płaszczyzna poprzeczna), rotation (ruchy rotacyjne)], skala Ashworth, wizualno-analogowa skala bólu VAS (ang. visual analog scale) i inne. Ich przeprowadzenie umożliwia postawienie hipotezy dotyczącej problemu na kolejnym, drugim poziomie czynnościowym. Wynika on z pierwotnego uszkodzenia strukturalnego, którego zaistnienie implikuje problem czynnościowy związany z funkcją. Przyjęty tok postępowania wynika z podstawowych założeń klasyfikacji ICF. Problemy z poprawnym funkcjonowaniem w konsekwencji prowadzą do problemów w życiu społecznym, czyli na trzecim, ostatnim poziomie partycypacji w życiu codziennym (zaburzenia na tle psychologicznym, depresja, izolacja społeczna itp.). Aby potwierdzić hipotezę, należy zastosować specjalne testy o charakterze funkcjonalnym, które są w sposób bezpośredni powiązane z daną aktywnością – testy aktywności dnia codziennego ADL’s (ang. activity daily living’s). Poziom trzeci monitorowany jest również specyficznymi testami. Najczęściej są to specjalnie do tego celu przeznaczone skale, które w obiektywny sposób pozwalają na ocenę uczestnictwa w życiu społecznym. Przykładem może być np. skala Rankina służąca do oceny upośledzenia pacjentów po udarze mózgu. Chód – zarówno w badaniu na potrzeby postępowania fizjoterapeutycznego, jak i w ocenie efektów – również powinien być postrzegany poprzez pryzmat trzech opisanych powyżej poziomów. Testy strukturalne powinny skupiać się na uszkodzonym segmencie ciała. Z racji swojej specyfiki, pomimo globalnej aktywności, jaką jest w tym momencie badany chód, mogą mieć charakter lokalny (np. testy stabilności stawu kolanowego). Miejscowe zaburzenie o charakterze strukturalnym wpływa na całościową funkcję kończyny dolnej, co w efekcie końcowym będzie decydowało o jakości poruszania się – może pojawić się niepewność podczas chodzenia, utykanie lub odciążanie jednej z kończyn. Ostatni poziom, a więc partycypacja w życiu społecznym, w przypadku chodu może prowadzić do następujących ograniczeń w życiu społecznym: rzadsze wychodzenie z domu, rezygnacja z hobby, niemożność samodzielnego poruszania się. Ponieważ opisanie testów, które mogą być przeprowadzane na wszystkich poziomach, nie jest możliwe ze względu na rozległość tego zagadnienia i tym samym ograniczone ramy niniejszej publikacji, wspomniane zostaną poniżej tylko testy czynnościowe chodu, czyli skupiające się na aspekcie funkcjonalnym poruszania się. Marcin Rosiński
RkJQdWJsaXNoZXIy MTMwMjc0Nw==