25 Copyright by Forum Media Polska Sp. z o.o. Fizykoterapia Fizykoterapia jest jedną z najszybciej rozwijających się dziedzin wiedzy. Świadomość jej możliwości oraz postęp techniki sprawił, że znalazła ona swoje zastosowanie praktycznie w każdej gałęzi medycyny i stała się istotnym elementem leczenia coraz większej liczby schorzeń. Na przestrzeni lat powstało wiele sprzecznych informacji dotyczących stosowania zabiegów fizykalnych. Ciągle prowadzone są badania mające na celu potwierdzenie lub wykluczenie skuteczności fizykoterapii w określonych stanach chorobowych. W dalszej części artykułu przedstawiono niektóre fakty i mity dotyczące stosowania fizykoterapii oraz podjęto próbę ich wyjaśnienia i uzasadnienia. ZABIEGÓW FIZYKOTERAPEUTYCZNYCH NIE STOSUJE SIĘ U KOBIET W CIĄŻY FAKT, ale nie do końca Stosowanie we wczesnym okresie ciąży zabiegów diatermii krótkofalowej, ciepłolecznictwa, magnetoterapii czy elektroterapii może stać się główną przyczyną utraty ciąży. Miejscowy wzrost temperatury tkanek w obrębie miednicy mniejszej i okolicy lędźwiowo-krzyżowej stanowi zagrożenie zarówno dla rozwoju ciąży, jak i jej utrzymania [4]. Jednak zabiegiem, który jest szczególnie polecany w przypadku kobiet spodziewających się dziecka, jest hydroterapia. Ciśnienie hydrostatyczne oddziałujące na ciężarną zanurzoną w wodzie powoduje przepychanie krwi żylnej z części dystalnych w kierunku serca. Zatem immersję wodną można wykorzystać w profilaktyce oraz terapii obrzęków kończyn dolnych pojawiających się u kobiet w okresie ciąży [5]. Przeprowadzając hydroterapię u ciężarnych, należy pamiętać o kilku ważnych zasadach. Nie powinno się stosować wody zimnej (8–20°C), chłodnej (20–27°C) oraz gorącej (38–42°C), ponieważ takie temperatury mogą powodować gorsze ukrwienie łożyska. Dodatkowo stosowanie gorącej wody w pierwszym trymestrze ciąży może prowadzić do zaburzeń rozwoju mózgu płodu oraz wad cewy nerwowej. Optymalna temperatura mieści się w zakresie 34–38°C [5, 6]. ULTRADŹWIĘKI MOŻNA STOSOWAĆ U DZIECI W KAŻDYM WIEKU MIT Mechanizm biologicznego działania ultradźwięków polega na oddziaływaniu cieplnym, mechanicznym i fizykochemicznym [7]. Ultradźwięki powodują przegrzanie tkanek leżących głębiej, zwłaszcza z pogranicza tkanki łącznej i kości. Działanie mechaniczne opiera się na naprzemiennym zagęszczaniu oraz rozrzedzaniu cząstek. Zjawisko to przez niektórych autorów nazywane jest mikromasażem [1]. W związku z tymi wskazaniami może się wydawać, że terapia ultradźwiękami ma zastosowanie także w wieku rozwojowym. Analiza piśmiennictwa wskazuje jednak na brak badań dotyczących wskazań oraz skuteczności tej formy leczenia u dzieci. Większość autorów jako przeciwwskazanie wymienia nadźwiękawianie okolic nasad kostnych u dzieci przy niezakończonym wzroście. Najprawdopodobniej wynika to z wpływu ultradźwięków na ośrodki o różnej gęstości, jak również ze stymulującego wpływu na tkankę kostną oraz kościotwórczą [8]. Lyon i wsp. przeprowadzili badania eksperymentalne na stawach kolanowych królików. Króliki były poddawane ultradźwiękom 20 minut dziennie przez sześć tygodni. Po sześciu tygodniach stwierdzono patologiczne skutki działania wysokich dawek ultradźwięków (2,2 W/cm2) na płytki wzrostowe. Natomiast dawki terapeutyczne (0,5 W/cm2) nie miały złego wpływu. Autorzy uznali, że wyniki badań mogą sugerować bezpieczne użycie terapii ultradźwiękowej także u dzieci [8].
RkJQdWJsaXNoZXIy MTMwMjc0Nw==