38 Copyright by Forum Media Polska Sp. z o.o. Masaż POSTĘPOWANIE PRZECIWOBRZĘKOWE PO URAZIE KOŃCZYNY GÓRNEJ W wyniku skręcenia, zwichnięcia czy stłuczenia bardzo często dochodzi do uszkodzeń w obrębie torebki stawowej. Powoduje to zwykle ocieplenie tkanek i obrzęk z krwiakiem. Dochodzi też ból, na który pacjent skarży się podczas ruchu. Dlatego też stara się nie ruszać kończyną, przez co niejednokrotnie zamyka odpływ limfy. Naturalną pozycją obronną przy jakimkolwiek urazie kończyny górnej jest przywiedzenie kończyny, co już utrudnia odpływ chłonki. Obrzęk w dłuższym czasie trwania to stan patologiczny, który wypełnia całą przestrzeń w tkance i utrudnia ruch. W fazie ostrej po urazie stosuje się zimne okłady – lód, czasem domowe sposoby – specjalne żele z lodówki czy też mrożonkę. Zaleca się także odpoczynek w pozycji przeciwobrzękowej. Tylko jaka to pozycja? Mówi się o wysokim uniesieniu kończyny. Ale co to oznacza dla zwichniętej, stłuczonej czy też złamanej kończyny i jej właściciela? Czy jest jakiś algorytm postępowania w takiej sytuacji? Okazuje się, że jest. Pozycja po urazie Pacjenta należy ułożyć w wygodnej pozycji – najlepiej leżącej. Uszkodzoną kończynę układa się w taki sposób, by nieco była odwiedziona, jeśli jest to możliwe, by powietrze dochodziło w okolice pachy, oraz delikatnie na wałku (kocu w warunkach domowych), ale na taką wysokość, aby nie unosić niepotrzebnie barku. Cała kończyna ma swobodnie spoczywać na podwyższeniu, które – idąc od strony pachy – ma zwiększać nieznacznie swe wymiary. Takie ustawienie jest ważne, ponieważ do procesu gojenia tkankowego, zrostu kostnego i regeneracji mięśniowej potrzebne są odpowiednie warunki, a jednym z nich jest pozycja ułożeniowa. Pozycja ta przybiera różną postać i jest uzależniona od typu schorzenia i właściwej inwencji twórczej terapeuty. Im dłużej pacjent przebywa w takiej pozycji, tym lepiej. Trzeba pamiętać, że przyciąganie ziemskie przyciąga także limfę, a przy urazie układ limfatyczny może być tymczasowo niesprawny. Dlatego, jeśli chce się rozpocząć terapię główną, najpierw powinno się uporać z obrzękiem. Manualny drenaż limfatyczny Oprócz okładów i pozycji ułożeniowej zalecany jest manualny drenaż limfatyczny, taping limfatyczny, a czasem masaż pneumatyczny aparatem BOA, ale nie przy złamanej kończynie, kiedy nie doszło jeszcze do zrostu. Terapeuta ma szerokie pole do popisu i może stosować terapię podstawową, ale może też posiłkować się dodatkowymi działaniami. Najpierw jednak terapeuta przed przystąpieniem do działań powinien zmierzyć obwody zdrowej i chorej kończyny – trzeba obrać jakieś punkty odniesienia. Wizualnie może być widać, że obrzęk się zmniejsza, ale pewność da tylko odpowiednio przeprowadzony pomiar. Oczywiście pomiarów nie wykonuje się na każdej wizycie, tylko na początku i na końcu leczenia.
RkJQdWJsaXNoZXIy MTMwMjc0Nw==