Terapia wisceralna w endometriozie — nowe możliwości w leczeniu bólu i poprawie jakości życia

Obecnie endometriozę definiuje się jako łagodny proces rozrostowy, w którym tkanki błony śluzowej macicy występują ektopowo, czyli poza ich fizjologiczną lokalizacją [1]. 
Choć dokładne przyczyny endometriozy nie są w pełni poznane, istnieje kilka teorii wyjaśniających jej powstawanie. Teoria retrogradacyjnej menstruacji zakłada cofnięcie się krwi menstruacyjnej z komórkami endometrium do jamy otrzewnej przez jajowody. Według teorii metaplazji mezotelialnej komórki otrzewnej mogą przekształcać się w komórki endometrium pod wpływem określonych czynników hormonalnych i zapalnych. Z kolei zgodnie z teorią układu immunologicznego zaburzenia w funkcjonowaniu układu odpornościowego mogą prowadzić do niemożności usunięcia komórek endometrium z jamy otrzewnej.
Endometrioza występuje w trzech głównych postaciach: 

• endometrioza otrzewnowa – obejmuje powierzchnię otrzewnej jamy brzusznej i miednicy, a lokalizacja zmian zależy od zaawansowania choroby, 
• endometrioza jajnikowa – objawia się torbielami endometrialnymi, tzw. czekoladowymi, najczęściej w jajnikach lub jajowodach; torbiele można wykryć podczas USG dopochwowego, 
• endometrioza głęboko naciekająca – charakteryzuje się inwazyjnym wzrostem ognisk endometrialnych, przenikających na głębokość powyżej 5 mm, często obejmujących pęcherz moczowy, odbytnicę lub jelito grube.
• Stopień zaawansowania choroby ocenia się według klasyfikacji ASRM, wyróżniającej jej cztery stadia: 
• stopień minimalny – ogniska są małe, a w jajnikach i jajowodach mogą występować nieznaczne zrosty, 
• stopień łagodny – charakteryzuje się większymi zmianami, obecnością torbieli i zrostów w obrębie jajników oraz więzadeł szerokich, 
• stopień umiarkowany – ogniska występują także w zrostach oraz zagłębieniu odbytniczo-macicznym, 
• stopień ciężki – obejmuje rozległe zmiany anatomiczne, unieruchomienie macicy oraz zrosty jelit z otrzewną i innymi strukturami, a ogniska chorobowe mogą obejmować pochwę, szyjkę macicy i pęcherz moczowy [2].
   

Endometrioza zwykle objawia się uporczywym bólem miednicy i niepłodnością, ale może się również wiązać z takimi dolegliwościami, jak zmęczenie czy problemy z układem moczowym. Warto zauważyć, że chorujące kobiety często zgłaszają objawy żołądkowo-jelitowe, w tym wzdęcia brzucha i biegunkę, które są podobne do tych zgłaszanych przez osoby z rozpoznaniem IBS. Istnieje coraz więcej dowodów na powiązania między objawami związanymi z endometriozą a osią jelita–mikrobiota–mózg [3].
Przewlekły ból zlokalizowany w miednicy może być oporny na standardowe leczenie farmakologiczne. Ponadto kobiety z endometriozą, zwłaszcza te z przewlekłym bólem miedn...