Stabilizacja centralna w zespołach bólowych kręgosłupa lędźwiowego. Strategie terapii w ujęciu treningu mięśni dna miednicy

Protokoły fizjoterapeutyczne

Dolegliwości bólowe w okolicy lędźwiowo--krzyżowej występują u pacjentów bardzo często, dlatego pojęcie „stabilizacji centralnej” jest niezwykle popularne. To złożone zagadnienie wymaga zrozumienia i precyzji, a także holistycznego podejścia do procesu terapeutycznego poprzez włączenie relaksacji i mobilizacji przed wdrożeniem właściwych ćwiczeń stabilizacyjnych.

Wyniki badań naukowych potwierdzają wpływ mięśni głębokich na stabilizację tułowia oraz dowodzą współwystępowania atrofii mięśniowych, nieodpowiedniego timingu i niewydolności systemu stabilizacyjnego z bólem w okolicy lędźwiowo-krzyżowej. Po dokładnym badaniu oceniającym wielkość strefy neutralnej pomiędzy segmentami kręgosłupa można wnioskować o niestabilności. Strefa neutralna zdefiniowana została przez Panjabiego jako minimalny zakres ruchu w stawie w pobliżu pozycji spoczynkowej, kiedy jeszcze nie są pobudzane proprioreceptory. Zwiększona wielkość strefy neutralnej wskazuje na brak kontroli systemu stabilizującego. Przywrócenie tej kontroli i zmniejszenie wielkości strefy neutralnej jest możliwe jedynie dzięki aktywacji odpowiednich grup mięśniowych. Są to głównie mięśnie działające lokalnie i powinny one wyprzedzać aktywność mięśni globalnych odpowiedzialnych za ruch (funkcja preprogramowania). Badania dotyczące preprogramującej funkcji mięśnia poprzecznego brzucha są doskonale udokumentowane. Nauka napięcia tego mięśnia i świadomej jego kontroli stała się kanonem, który ma pomóc w przygotowaniu i zabezpieczeniu aparatu stawowo-więzadłowego kręgosłupa na przyjęcia dużych obciążeń. Skupiając się jedynie na pracy z mięśniem poprzecznym brzucha, nie zawsze udaje się uzyskać odpowiedni efekt terapeutyczny. 

Warto uzmysłowić sobie, że nie sam mięsień poprzeczny wpływa na stabilność i jest w stanie regulować ciśnienie śródbrzuszne. Dopiero koaktywacja cylindra składającego się z mięśnia poprzecznego wielodzielnego, przepony, dna miednicy, z uwzględnieniem połączeń powięziowych owych struktur z mięśniem biodrowo-lędźwiowym i czworobocznym lędźwi, stanowić będzie o skutecznej terapii. Wzrost lub obniżenie napięcia któregokolwiek z tych elementów skutkować będzie zmianą tonusu podstawowego pozostałych elementów systemu. Przy świadomej pracy z dnem miednicy można doskonalić system stabilizujący przez tę dolną część cylindra i wpływać na aktywację pozostałych jego części. Pamiętać należy o tym, że niekoniecznie działa to w drugą stronę, zwłaszcza w przypadku kobiet mających za sobą porody czy operacje w obrębie podbrzusza. Koncentrując się jedynie na powszechnie uznanych sposobach ustabilizowania kręgosłupa w odcinku lędźwiowym, bez uwzględnienia sposobów reaktywacji często uszkodzonych mechanicznie warstw mięśniówki dna miednicy można napotkać na trudności w osiągnięciu zamierz...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO