Efekty rehabilitacji zespołu cieśni kanału nadgarstka u pacjentów w wieku od 29 do 84 lat

Zespół cieśni kanału nadgarstka (z.c.k.n.) należy donajczęściej występujących neuropatii kończyny górnej. Definiowany jest jako konflikt nerwów z otaczającymi go strukturami anatomicznymi na poziomie stawu nadgarstkowego. Czynnikami warunkującymi wystąpienie zespołu cieśni kanału nadgarstka mogą być: praca zawodowa, ciąża, otyłość, dna moczanowa, zaburzenia hormonalne, mięśniowo-szkieletowe, naczyniowe lub choroby nowotworowe. Celem pracy była ocena efektów postępowania fizjoterapeutycznego w z.c.k.n. realizowanego według założeń autorskiej metody znanej pod nazwą BP (Beaty Pruszkowskiej) oraz przydatności kwestionariusza PRWE do tej oceny.Programem rehabilitacji objęto 43 osoby (33 kobiety i 10 mężczyzn) w wieku od 29 do 84 lat, u których stwierdzono występowanie jedno- lub obustronnego zespołu cieśni kanału nadgarstka. Osoby badano przed terapią i po terapii z wykorzystaniem wspomnianego kwestionariusza.U badanych osób stwierdzono występowanie z.c.k.n. zarówno po jednej stronie (w prawej ręce n = 24 przypadki, w lewej ręce n = 8) lub po obu stronach (w prawej i lewej ręce równocześnie n = 11).Po odbyciu serii zabiegów fizjoterapeutycznych metodą BP stwierdzono poprawę dla prawego i lewego nadgarstka wszystkich ocenianych w kwestionariuszu elementów: maksymalny ból, suma bólu, trudności w wykonywaniu czynności w kategorii A (konkretne działania) i w kategorii B (czynności zwykłe). Do stwierdzenia istotnej poprawy zastosowano test t-Studenta dla zmiennych powiązanych lub test kolejności par Wilcoxona. Zmiany okazały się wysoce istotne statystycznie (p < 0,001). Badanie końcowe zaburzenia czucia dla ręki przeprowadzono przy użyciu testów prowokacyjnych Phalena i Tinela. Poprawę dla prawego nadgarstka u 35 badanych osób zaobserwowano w 87,7%, natomiast dla lewego nadgarstka w 89,5%.

Uzyskane w przeprowadzonych badaniach wyniki pozwalają na przedstawienie następujących wniosków:

• Zastosowany program terapeutyczny istotnie wpłynął na redukcję lub zmniejszenie dolegliwości bólowych (p < 0,001). 
• Wyeliminowano lub zmniejszono trudności z użyciem chorej ręki zarówno w konkretnych działaniach, jak i w zwyczajnych czynnościach życia codziennego (p < 0,001).
• Karta badania pacjenta okazała się dobrym narzędziem do oceny efektów rehabilitacji w z.c.k.n.

Zespół cieśni kanału nadgarstka (ang. carpal tunnel syndrome) dotyczy ok. 3% populacji osób w średnim i starszym wieku. Jest najczęstszą neuropatią kończyny górnej. Ryzyko wystąpienia szacowane jest na 10% [1]. Określany jest jako konflikt nerwowy z otaczającymi go strukturami anatomicznymi na poziomie nadgarstka, spowodowany ciasnotą kanału nadgarstka. Zmiany chorobowe występują w jednej ręce (zazwyczaj dominującej) lub w obydwu. Kobiety chorują częściej niż mężczyźni.