Fizjoterapeutyczna reedukacja pęcherza neurogennego

Oddawanie moczu należy do czynności odruchowej, którą zawiaduje ośrodek rdzeniowy znajdujący się na poziomie S2–S4 (rys. 1).

Ośrodek rdzeniowy jest kontrolowany przez struktury korowe mózgu (podwzgórze, jądra podkorowe, układ limbiczny, płacik przyśrodkowy) odpowiadające za świadome oddawanie moczu oraz ośrodek w moście mózgu odpowiedzialny za odruch bezwarunkowej mikcji (rys. 2).
Mięśnie pęcherza moczowego składają się z trzech warstw, tj. mięśnia wypieracza (gładki), zwieracza wewnętrznego i zwieracza zewnętrznego, ściśle ze sobą powiązanych i stanowiących funkcjonalną całość [1, 2].

Pęcherz moczowy, który jest całkowicie lub częściowo pozbawiony połączeń nerwowych z ośrodkami w mózgu lub w rdzeniu kręgowym oraz związane z tym zaburzenia czynności tego narządu, nazywa się pęcherzem neurogennym. Zaburzenia neurogenne są spowodowane odchylonymi od normy reakcjami unerwienia współczulnego w procesie gromadzenia i wydalania moczu (rys. 3).

Dotyczy to głównie chorych po urazach rdzenia kręgowego, z porażeniami połowiczymi, z zaawansowanym zespołem miażdżycowym, otępieniem, z przepukliną oponowo-rdzeniową, chorych na stwardnienie rozsiane, cukrzycę, osób po operacjach urologicznych i ginekologicznych, uszkodzeniach jatrogennych oraz chorobach nowotworowych [3, 4]. U wszystkich tych...