Fizjoterapia po zabiegu zespolenia złamania przezkrętarzowego kości udowej — opis przypadku

Staw biodrowy, zbudowany przez głowę kości udowej oraz panewkę kości miednicznej, bez wątpienia stanowi jeden z najważniejszych oraz przenoszących największą ilość obciążeń stawów organizmu. Złożona budowa i ogrom funkcji pełnionych przez staw biodrowy mają jednak przełożenie na zwiększone ryzyko uszkodzeń oraz kontuzji w tym obszarze [1–3]. Jednym z ich rodzajów są złamania przezkrętarzowe kości udowej polegające na uszkodzeniu bliższej nasady kości udowej. Obejmują one obszar między torebką stawu biodrowego oraz 3 cm poniżej krętarza mniejszego kości udowej. U osób w podeszłym wieku są one najczęściej wynikiem uszkodzenia niskoenergetycznego (przeważnie upadku z własnej wysokości w wyniku utraty równowagi), a u osób młodych – uszkodzenia wysokoenergetycznego (upadku z dużej wysokości lub wypadku komunikacyjnego). Szacuje się, że ok. 80% złamań przezkrętarzowych dotyka osoby starsze, przeważnie pomiędzy 70. a 80. rokiem życia, a 90% dotyczy osób, które ukończyły 50 lat. Bardziej predysponowane do tego typu urazów są kobiety oraz osoby cierpiące na osteoporozę. 
Ze względu na możliwość wystąpienia licznych powikłań pourazowych zalecane jest jak najszybsze zespolenie operacyjne odłamów kostnych za pomocą gwoździa krętarzowego. Po zabiegu istotne jest prędkie wdrożenie postępowania fizjoterapeutycznego, mającego na celu szybki powrót pacjenta do samodzielnego funkcjonowania oraz zapobiegającego powikłaniom pozabiegowym. W początkowym etapie fizjoterapii największe znaczenie mają kinezyterapia oraz fizykoterapia. Przywrócenie jakości życia, komfortu oraz poziomu funkcjonowania sprzed złamania może potrwać od kilku miesięcy do nawet kilku lat [1–3]. 
Celem niniejszego artykułu jest opis procesu fizjoterapii u pacjentki po przebytym złamaniu przezkrętarzowym kości udowej oraz wcześniejszej endoprotezoplastyce stawu kolanowego. Proces usprawniania przeprowadzono, opierając się na założeniach koncepcji Movement System Impairment. Zakłada ona, że utrzymujące się ustawienie w nieidealnej pozycji i powtarzające się ruchy w określonym kierunku są powiązane z zaburzeniami ze strony układu mięśniowo-szkieletowego. Zespoły te i ich leczenie opisano dla wszystkich okolic ciała. Klasyfikacja według MSI obejmuje interpretację danych ze standardowych testów ustawienia oraz testów ruchowych. Leczenie opiera się na korygowaniu zaburzonego ułożenia i nieprawidłowych wzorców ruchu, a także korygowaniu adaptacji tkanek związanych z zaburzonym ułożeniem i wzorcami ruchu [4].

Opis przypadku

5 listopada 2019 r. 66-letnia wówczas pacjentka na zajęciach fitnessu dla seniorów potknęła się i upadła na prawe biodro. Ból w okolicy stawu był na tyle silny, że zdecydowano się wezwać pogotowie. Po przebadaniu czynności życiowych zastosowano wstępne unieruchomienie kończyny dolnej, podano pacjentce leki przeciwbólowe i przetransportowano ją do jednego ze szpitali. Po przyjęciu na oddział wykonano badanie rentgenowskie, które wykazało złamanie przezkrętarzowe kości udowej prawej z szeroką szczeliną złamania oraz przemieszczeniem odłamów. 
Następnego dnia po wykonaniu badań morfologicznych pacjentkę poddano zabiegowi zamkniętego nastawienia złamania na stole wyciągowym. Złamanie ustabilizowano za pomocą gwoździa Gamma Stryker oraz zablokowano dystalnie...