Organizm człowieka jest narażony na wiele procesów degeneracyjnych. Szczególnie zagrożone są stawy. Ze względu na różnorodną budowę i pełnioną funkcję ulegają one częstemu zużyciu, co w perspektywie czasu prowadzi do ich uszkodzenia. Schorzeń w obrębie narządu ruchu, a zwłaszcza stopy, nie można lekceważyć. Mogą one prowadzić do upośledzenia codziennych czynności, np. chodzenia.
Specjalistyczną fizjoterapię należy wprowadzić po wystąpieniu pierwszych niepokojących objawów. Proces usprawniania dzieli się na dwa okresy:
POLECAMY
- ostry,
- przewlekły.
Okres ostry
Czas trwania: kilka tygodni.
W tym okresie fizjoterapię powinno się stosować pięć razy w tygodniu, w warunkach ambulatoryjnych. Na tym etapie stosuje się wyłącznie zabiegi z zakresu fizykoterapii w celu wyciszenia ostrych objawów chorobowych. Należy pamiętać, iż przed rozpoczęciem poszczególnych zabiegów należy przeprowadzić z pacjentem wywiad odnośnie do chorób współistniejących.
Główne cele:
- działanie przeciwbólowe,
- działanie przeciwzapalne,
- działanie przeciwobrzękowe,
- działania poprawiające trofikę skóry,
- działanie edukacyjne.
Fizykoterapia:
- laseroterapia (czas 5–10 min, zdj. 1, 2A–B),
- krioterapia (czas 3 min, zdj. 3),
- pole magnetyczne (czas 20 min),
- fonoforeza (z wykorzystaniem substancji przeciwbólowej i przeciwzapalnej) (czas 5–7 min, zdj. 4A–B),
- jonoforeza (z wykorzystaniem substancji przeciwbólowej i przeciwzapalnej, czas 15 min),
- prądy interferencyjne (czas 15–20 min, zdj. 5),
- hydroterapia, np. kąpiele solankowe (czas 15 min).
- Formą uzupełniającą mogą być (szczególnie w warunkach domowych):
- zimne okłady (cold pack),
- wcierki (z maści przeciwbólowej i przeciwzapalnej).
Okres przewlekły
Czas trwania: kilka tygodni.
W tym okresie fizjoterapię powinno się stosować trzy razy w tygodniu, w warunkach ambulatoryjnych lub domowych. Na tym etapie stosuje się wyłącznie zabiegi
z zakresu kinezyterapii w celu utrzymania odpowiedniej biomechaniki stawowej.
Główne cele:
- utrzymywanie właściwego zakresu ruchu stawu,
- zapobieganie powstaniu zaników mięśniowych,
- poprawa siły mięśniowej,
- poprawa wytrzymałości mięśniowej,
- działanie poprawiające ogólną sprawność,
- zapobieganie przykurczom,
- przywrócenie odpowiednich wzorców ruchowych,
- postępowanie profilaktyczne.
Kinezyterapia:
- ćwiczenia bierne (czas 5–10 min, zdj. 6A–B, 7A–B, 8A–B),
- ćwiczenia czynno-bierne (czas 15 min),
- ćwiczenia czynne wolne (czas 15–20 min, zdj. 9A–B),
- ćwiczenia ogólnousprawniające (czas 20 min, zdj. 10A–B, 11A–B, 12A–B, 13A–B, 14A–B, 1A–B),
- ćwiczenia oporowe (czas 5 min),
- ćwiczenia z elastycznym oporem (czas 5 min, zdj. 16A–B, 17A–B, 18A–B),
- ćwiczenia sensomotoryczne (czas 5–10 min, zdj. 19A–B, 20A–B, 21A–B, 22),
- indywidualna praca z pacjentem (czas 15 min),
- trakcja (czas 5 min, zdj. 23),
- autoćwiczenia (czas 5–10 min).
Formą uzupełniającą może być:
- masaż (zdj. 24A–C).
Powyższa standaryzacja postępowania fizjoterapeutycznego jest tylko przykładowym modelem usprawniania w opisywanym schorzeniu.
W razie jakichkolwiek komplikacji należy bezzwłocznie skontaktować się z lekarzem prowadzącym danego pacjenta.
Zdj. 1. Laseroterapia (prysznicowa)
Zdj. 2A–B. Laseroterapia (punktowa)
Zdj. 3. Krioterapia (miejscowa)
Zdj. 4A–B. Fonoforeza
Zdj. 5. Prądy interferencyjne
Zdj. 6A–B. Ćwiczenia bierne
Zdj. 7A–B. Ćwiczenia bierne
Zdj. 8A–B. Ćwiczenia bierne
Zdj. 9A–B. Ćwiczenia czynne – wolne
Zdj. 10A–B. Ćwiczenia ogólnousprawniające
Zdj. 11A–B. Ćwiczenia ogólnousprawniające
Zdj. 12A–B. Ćwiczenia ogólnousprawniające
Zdj. 13A–B. Ćwiczenia ogólnousprawniające
Zdj. 14A–B. Ćwiczenia ogólnousprawniające
Zdj. 15A–B. Ćwiczenia ogólnousprawniające
Zdj. 16A–B. Ćwiczenia z elastycznym oporem
Zdj. 17A–B. Ćwiczenia z elastycznym oporem
Zdj. 18A–B. Ćwiczenia z elastycznym oporem
Zdj. 19A–B. Ćwiczenia sensomotoryczne
Zdj. 20A–B. Ćwiczenia sensomotoryczne
Zdj. 21A–B. Ćwiczenia sensomotoryczne
Zdj. 22. Ćwiczenia sensomotoryczne
Zdj. 23. Trakcja
Zdj. 24A–C. Masaż
Profilaktyka
...Pozostałe 70% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- ...i wiele więcej!