Kontrola Państwowej Inspekcji Sanitarnej w zakładzie rehabilitacji leczniczej

Jednym z podstawowych i bardzo istotnych w praktyce organów kontroli dla każdego podmiotu prowadzącego działalność leczniczą w zakresie rehabilitacji, a także każdy inny rodzaj działalności leczniczej, jest Państwowa Inspekcja Sanitarna (zwana w skrócie PIS). Jest to instytucja powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego. Sprawuje nadzór m.in. nad warunkami higieny w różnych dziedzinach życia oraz gromadzi dane epidemiologiczne. Organizację, zadania oraz uprawnienia kontrolne Państwowej Inspekcji Sanitarnej (PIS) reguluje Ustawa z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej (tekst jedn. Dz. U. z 2017, poz. 1261). PIS jako całość podlega Ministrowi Zdrowia, a kieruje nią Główny Inspektor Sanitarny. Jej zadania wykonują:

• Główny Inspektor Sanitarny,
• Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny jako organ rządowej administracji zespolonej w województwie,
• Państwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny jako organ rządowej administracji zespolonej w powiecie,
• Państwowy Graniczny Inspektor Sanitarny dla obszarów przejść granicznych drogowych, kolejowych, lotniczych, rzecznych i morskich, portów lotniczych i morskich oraz jednostek pływających na obszarze wód terytorialnych.

Kontroli PIS podlegają wszystkie przychodnie/poradnie/ gabinety rehabilitacyjne sektora publicznego, jak również prywatnego, zwane w artykule zakładami rehabilitacji leczniczej, w skrócie ZRL.

Zakres kontroli 

Państwowa Inspekcja Sanitarna jest powołana do realizacji zadań z zakresu zdrowia publicznego, w szczególności poprzez sprawowanie nadzoru nad warunkami:

• higieny środowiska,
• higieny pracy w zakładach pracy,
• higieny radiacyjnej,
• higieny procesów nauczania i wychowania,
• higieny wypoczynku i rekreacji,
• zdrowotnymi żywności, żywienia i przedmiotów użytku,
• higieniczno-sanitarnymi, jakie powinien spełniać personel medyczny, sprzęt oraz pomieszczenia, w których są udzielane świadczenia zdrowotne,
• w celu ochrony zdrowia ludzkiego przed niekorzystnym wpływem szkodliwości i uciążliwości środowiskowych, zapobiegania powstawaniu chorób, w tym chorób zakaźnych i zawodowych.

W związku ze sprawowaniem bieżącego i zapobiegawczego nadzoru sanitarnego PIS (struktura powiatowa) przeprowadza kontrole planowe i doraźne podmiotów leczniczych, w tym ZRL. Kontrole planowe są przeprowadzane według opracowanych i zatwierdzonych przez organ nadrzędny planów kontroli i zgodnie z przyjętymi harmonogramami. Kontrole doraźne są przeprowadzane poza planami kontroli i wynikają m.in. z wytycznych i poleceń Głównego Inspektora Sanitarnego lub Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego oraz prowadzonego przez właściwego państwowego inspektora sanitarnego postępowania w związku z koniecznością podjęcia różnego rodzaju interwencji, w tym skarg, odwołań oraz podejrzenia zagrożenia dla zdrowia lub życia człowieka.

Państwowa Inspekcja Sanitarna sprawuje bieżący nadzór nad stanem sanitarno-higienicznym podmiotów leczniczych na podstawie aktualnie obowiązujących przepisów prawa, poprzez kontrole bieżącego stanu sanitarno-higienicznego podmiotów leczniczych, ze szczególnym uwzględnieniem procedur związanych z zapobieganiem chorobom zakaźnym i zakażeniom poprzez:

• kontrolę zgodności z rozporządzeniem w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą,
• nadzór nad przestrzeganiem reżimu przeciwepidemicznego, 
• kontrolę opracowanych i wdrożonych procedur medycznych i higienicznych stosowanych w podmiotach wykonujących działalność leczniczą,
• kontrolę utrzymania czystości bieżącej i sprzątania pomieszczeń, 
• monitorowanie procesów sterylizacji, w tym kontrolę biologiczną procesów sterylizacji,
• nadzór nad przestrzeganiem procesów dezynfekcji powierzchni, narzędzi i sprzętu medycznego,
• kontrolę i analizę wdrażanych procedur i rekomendacji w zapobieganiu zakażeniom zakładowym.

Do rejestracji, a potem przez cały okres działalności, pomieszczenia i urządzenia zakładu rehabilitacji leczniczej powinny spełniać wymogi określone przepisami prawa (zarówno ogólne, wynikające z prawa budowlanego, jak i szczególne dla podmiotów leczniczych). Pomieszczenia i urządzenia podmiotu leczniczego przede wszystkim powinny odpowiadać wymaganiom odpowiednim do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych. Wymagania powyższe dotyczą w szczególności warunków:

• ogólnoprzestrzennych,
• sanitarnych,
• instalacyjnych.

Szczegółowe wymogi dla pomieszczeń podmiotów leczniczych, w tym ZRL, określa obecnie Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 26 czerwca 2012 r. w sprawie szczegółowych wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Poza ogólnymi wymogami dla każdego podmiotu leczniczego powyższe rozporządzenie zawiera szczegółowe wymogi dla zakładu rehabilitacji leczniczej (załącznik nr 6).

Kontrolujący ZRL pracownik PIS sprawdza w praktyce m.in.: czy preparaty dezynfekcyjne są przechowywane w oryginalnych opakowaniach i czy są jeszcze ważne, czy pojemniki z roztworami środków dezynfekcyjnych są prawidłowo oznakowane, czy jest przestrzegane oznakowanie i rozdział sprzętu do utrzymania czystości i czy jest on prawidłowo przechowywany, a także jak postępuje się z odpadami medycznymi (szczególną uwagę zwraca się na sposób ich składowania i oznakowania oraz istnienie umowy na ich wywóz/utylizację). Sprawdzeniu przez PIS podczas kontroli podmiotu leczniczego podlegają procedury m.in.:

• mycia i dezynfekcji rąk,
• postępowania po dezynfekcji,
• mycia, sterylizacji sprzętu medycznego,
• sprzątania i dezynfekcji pomieszczeń,
• postępowania z odpadami medycznymi.

Przebieg kontroli 

Kontrola działalności gospodarczej, w tym działalności leczniczej, była przeprowadzana dotychczas na zasadach określonych w Ustawie z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Od marca 2018 r. do nowo rozpoczętych kontroli działalności gospodarczej przedsiębiorcy, w tym ZRL, stosuje się przepisy rozdziału 5 nowej ustawy, tj. ustawy z dnia 6 marca 2018 r. Prawo przedsiębiorców. Jednakże same ogólne zasady kontroli nie uległy większym zmianom.

Kontrolę przedsiębiorcy planuje się i przeprowadza po uprzednim dok...