Odpowiedzialność cywilna wynika z zawarcia swoistej umowy między fizjoterapeutą a pacjentem, na mocy której ten pierwszy podejmuje wobec pacjenta określone zobowiązanie, przede wszystkim do podejmowania działań z należytą starannością, zgodnie z zasadami wiedzy medycznej oraz kodeksem etyki zawodowej.
Odpowiedzialność cywilnoprawna fizjoterapeuty
Odpowiedzialność cywilnoprawna fizjoterapeuty może powstać w przypadku zaistnienia łącznie trzech przesłanek:
- nienależytego wykonania przyjętego na siebie zobowiązania bądź jego niewykonania w ogóle – wykonanie zobowiązania wobec pacjenta nie polega na zagwarantowaniu mu określonego rezultatu, wystarczy działanie z należytą starannością oraz zgodnie z regułami sztuki danego zawodu;
- powstania szkody – może ona przybrać postać straty lub utraty korzyści; strata wyraża się w rzeczywistej zmianie stanu majątkowego poszkodowanego i polega na zmniejszeniu się jego aktywów albo na zwiększeniu pasywów; utrata korzyści polega natomiast na niepowiększeniu się czynnych pozycji majątku poszkodowanego, które pojawiłyby się w tym majątku, gdyby nie zdarzenie wywołujące szkodę; należy również zaznaczyć, iż szkoda majątkowa nie jest to wyłącznie szkoda na mieniu, może bowiem dotyczyć zarówno uszczerbku na mieniu, jak i na osobie;
- związku przyczynowego pomiędzy nienależytym wykonaniem (bądź niewykonaniem) oraz powstałą szkodą (art. 361 Kodeksu cywilnego) – zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła; fizjoterapeuta nie poniesie zatem odpowiedzialności za takie następstwa działania lub zaniechania wobec pacjenta, które można w ujęciu obiektywnym określić jako nadzwyczajne, tj. na przykład niedającą się w typowych warunkach przewidzieć niezwykle rzadką komplikację, dla przykładu: zaordynowanie pacjentowi zbyt długiego czasu pobytu w komorze kriogenicznej i występujące potem odmrożenie pozostaje w takim adekwatnym związku przyczynowym z decyzją fizjoterapeuty.
Ciężar udowodnienia zaistnienia łącznie powyższych trzech przesłanek spoczywa na osobie, która domaga się uznania odpowiedzialności cywilnej fizjoterapeuty. Jeżeli osoba taka wykaże ich wystąpienie, to aby zwolnić się z odpowiedzialności, należy wykazać, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie zobowiązania nastąpiło z przyczyn, za które fizjoterapeuta nie ponosi odpowiedzialności oraz że wykonał je z należytą st...