Na podeszwowej stronie stawu śródstopno-paliczkowego pierwszego (MTP I – hallux metatarsophaIangel) leżą dwie trzeszczki (ossa sesamoidea): boczna i przyśrodkowa (nazywane również odpowiednio trzeszczką strzałkową i piszczelową).
Trzeszczki leżą w bruzdach nasady dalszej I kości śródstopia. Ich powierzchnia grzbietowa jest pokryta chrząstką stawową, tworząc staw śródstopno-trzeszczkowy z I kością śródstopia. Od strony podeszwowej staw zamyka płytka podeszwowa (plantar plate), w skład której wchodzą: torebka stawowa, dystalny przyczep części włókien rozcięgna podeszwowego oraz ścięgno mięśnia zginacza krótkiego palucha.
Trzeszczki są stabilizowane przez mięśnie odwodziciel i przywodziciel palucha oraz więzadła:
POLECAMY
- poboczne boczne i poboczne przyśrodkowe (więzadła trzeszczkowo-paliczkowe), biegnące odpowiednio po obu stronach paliczka proksymalnego palucha do trzeszczek,
- międzytrzeszczkowe, łączące obie trzeszczki,
- śródstopno-trzeszczkowe, biegnące od I kości śródstopia do trzeszczek [1–3] (zdj. 1).
![]()
Zdj. 1. Staw MTP I – widok od strony bocznej [4]
Podczas chodu trzeszczki przyjmują ok. 40–60% obciążenia masy ciała, natomiast podczas biegu czy skoku obciążenie to wzrasta osiem razy [2]. Mięsień zginacz krótki palucha (flexor hallucis brevis, FHB) wraz z trzeszczkami bierze udział w fazie odbicia, nadając przyspieszenie niezbędne do przemieszczania się. Siła mięśnia jest zwiększona dzięki trzeszczkom, które oddalają ścięgno od osi stawu MTP I.
Trzeszczka przyśrodkowa jest większa od bocznej. Ponadto znajduje się bardziej centralnie pod głową I kości śródstopia, dlatego też przyjmuje większe obciążenie i częściej ulega uszkodzeniu.
Funkcje trzeszczek:
- ochrona stawu MTP...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- ...i wiele więcej!
