Postawa swayback. Ocena, analiza i terapia według koncepcji Kinetic Control

Jak podaje wielu autorów, zindywidualizowany rozwój człowieka powoduje, że kształtowana postawa ciała staje się charakterystyczna dla danej jednostki. Już małe dziecko rozwija swoje wzorce ruchowe, a poprzez zdobywane doświadczenie tworzy własny obraz siebie. Innymi słowy, indywidualny rozwój człowieka powoduje, że kształtowana postawa ciała staje się charakterystyczna dla danej jednostki.

Według Feldenkraisa, obraz siebie tworzy się poprzez znane danej osobie działania, w których przybliżone postrzeganie rzeczywistości jest wciąż doskonalone poprzez angażowanie kilku zmysłów, które zazwyczaj nawzajem się korygują [1]. Sposób, w jaki ktoś: trzyma ramiona, głowę, brzuch, jego głos, wyraz twarzy, stabilność i sposób prezentacji – wszystko to opiera się na obrazie siebie [1].

Każdy człowiek przyjmuje pewien wzorzec postawy, który nie zawsze można uznać za prawidłowy. Jaka jest więc prawidłowa postawa? Jest wiele teorii, które w różny sposób opisują prawidłową postawę. Feldenkrais postawę stojącą czy siedzącą zalicza do postaw statycznych i porównuje je do wahadła w stanie spoczynku, które nie potrzebuje energii, aby ten stan utrzymać. Aby utrzymać pozycję stojącą i siedzącą, które są pozycjami stabilnymi, nie potrzeba żadnego wysiłku i nie potrzeba żadnej energii, by pozostać w stanie spoczynku [1]. Prawidłowa postawa wyprostowana to taka, w której minimalny wysiłek mięśni przemieści ciało z równą łatwością w jakimkolwiek pożądanym kierunku [1].

POSTAWA NEUTRALNA I ROLA MIĘŚNI

Postawa neutralna stwarza najkorzystniejsze ustawienie dla struktur biernych, powodując ich maksymalne rozluźnienie i minimalne dociążenie tych struktur. Natomiast błędne wzorce ruchu, nieprawidłowa postawa czy zaburzenia motorycznej kontroli nerwowo-mięśniowej mogą przyczynić się do nierównowagi pomiędzy jednostawowymi mięśniami kontrolującymi postawę i amplitudę ruchu a wielostawowymi mięśniami tracącymi swoją elastyczność i rozciągliwość [2]. Panjabi w 1992 r. nazwał tę strefę neutralną [3]. Koncepcja rozwinęła się na gruncie badań związanych z biernym systemem stabilizacji, jednak czynny wysiłek mięśni czy też napięcie mięśniowe kontrolujące jej rozmiary stanowią rozwinięcie tej teorii [4, 5]. Warto przytoczyć funkcjonalną klasyfikację mięśni (tab. 1) zaproponowaną przez Comerforda i Mottram, która pokrywa się z funkcją poszczególnych mięśni i może stać się kluczowa w procesie rehabilitacji [6].