Postępowanie diagnostyczne i terapeutyczne u pacjenta z bólem pachwiny – podejście holistyczne

Protokoły fizjoterapeutyczne
   Tematy poruszane w tym artykule  
  • Jak diagnozować i leczyć bóle związane z kompleksem biodrowo-miedniczo-lędźwiowym oraz innymi częściami narządu ruchu.
  • Rola fizjoterapeuty w identyfikowaniu przyczyn organicznych bólu i kiedy kierować pacjenta do specjalisty.
  • Znaczenie dysfunkcji segmentów ruchowych kręgosłupa w generowaniu bólu pachwiny.
  • Metody badania i leczenie zespołów dna miednicy powodujących bóle w tej okolicy.
  • Rola świadomego rozluźniania mięśni dna miednicy i treningu w zakresie kontroli nad napięciem tych mięśni.

Pachwina to obszar częstego występowania dolegliwości bólowych w przypadku zespołów bólowych kręgosłupa lędźwiowego. Nierzadko jednak ból odczuwany w okolicach pachwiny jest jedynym objawem, na który skarży się pacjent. W każdym przypadku problem ten wymaga indywidualnego rozpatrzenia jego przyczyn. Fakt szczególnego umiejscowienia anatomicznego i funkcjonalnego pachwiny, leżącej niejako na styku kończyny dolnej, miednicy i tułowia, sprawia, że wnikliwej ocenie czynnościowej podlega tu znaczna liczba struktur narządu ruchu. 


Źródłem bólu może być tu podrażnienie zarówno tkanek kompleksu biodrowo-miedniczo-lędźwiowego, jak i innych, bardziej odległych części narządu ruchu. Pierwszorzędne znaczenie do wdrożenia skutecznej terapii ma zatem wyodrębnienie owej dysfunkcyjnej struktury bądź struktur oraz próba odkrycia mechanizmów, które do tej dysfunkcji doprowadziły. Warto, aby fizjoterapeuta miał również wiedzę dotyczącą przyczyn organicznych bólów w tej okolicy, tak aby w razie podejrzenia choroby strukturalnej możliwie szybko odesłać pacjenta do właściwego lekarza specjalisty. W niniejszym artykule przedstawiono pokrótce symptomatologię oraz praktyczne sposoby badania i terapii wybranych struktur narządu ruchu, które mogą generować ból omawianej okolicy. 

Staw biodrowy

Dolegliwości bólowe, które towarzyszą koksalgii, lokalizują się bardzo często w obszarze pachwiny. Inne typowe dla dysfunkcji tego stawu miejsca odczuwania bólu to: pośladek, lędźwie, boczna powierzchnia uda, staw kolanowy, a nawet staw skokowy.
Bóle występują tu zazwyczaj podczas długiego stania, chodzenia, a także w godzinach nocnych. W badaniu manualnym obserwuje się zwiększoną wrażliwość uciskową okostnej: 

  • krętarza większego (mm. gruszkowaty), 
  • głowy strzałki,
  • kolca biodrowego tylnego górnego, 
  • kolca biodrowego przedniego górnego (mm. naprężacz powięzi szerokiej, mm. biodrowo-lędźwiowy),
  • kolca biodrowego przedniego dolnego (m. prosty uda) górnej gałęzi kości łonowej, gałęzi kulszowej i gałęzi dolnej kości łonowej (mm. przywodziciele).

Badanie funkcji stawu biodrowego ujawnia zwykle również: ograniczenie ruchomości fizjologicznej – zwłaszcza rotacji wewnętrznej i wyprostu, dodatni objaw rozciągania krótkich przywodzicieli – test Patricka oraz zaburzenie/brak objawu dystrakcji. Na dysfunkcję stawu biodrowego w teście Patricka wskazywać może każde inne odczucie pacjenta niż rozciąganie przywodzicieli. Z kolei dystrakcja powinna być stosunkowo łatwo osiągalna, niebolesna, z charakterystycznym towarzyszącym jej dźwięcznym odgłosem. Istotną rolę w powstawaniu koksalgii odgrywa przeważnie psychogenność (zdj. 1).

Obecność tzw. wzorca torebkowego, będącego nieodłącznym elementem podrażnienia tkanek okołostawowych stawu biodrowego, a który wpływa zaburzająco na funkcjonowanie niemal całego narządu ruchu, potwierdza konieczność poddania tego stawu badaniu i ewentualnej terapii u każdego naszego pacjenta, tym bardziej zaś gdy uskarża się on na ból pachwiny [1, 3, 6, 12, 14] (zdj. 2).

Zdj. 1. Badanie objawu dystrakcji

 

Zdj. 2. Uwalnianie okolicy krętarzowej

Segmenty Th/L (Th8-L2)

Dysfunkcja segmentów ruchowych kręgosłupa połączenia piersiowo-lędźwiowego, szczególnie Th12 i L1, może wywołać ból pa...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO