Postępowanie fizjoterapeutyczne u dzieci z nadciśnieniem tętniczym (część 1)

Pomiar ciśnienia tętniczego u dzieci powinien wchodzić w skład badania fizykalnego. Najczęstszą metodą pomiaru ciśnienia jest pomiar metodą osłuchową Korotkowa. Ważnym jej elementem jest jego prawidłowy pomiar, jak również właściwa interpretacja uzyskanych wyników.

Nadciśnienie tętnicze u dzieci — definicja

Nadciśnienie tętnicze rozpoznaje się, gdy średnie ciśnienie skurczowe lub rozkurczowe osiąga lub przekracza 95 centyli dla płci, wieku i wzrostu w trzech lub więcej pomiarach.
Fazy nadciśnienia:

• I° – ciśnienie 95–99 percentyli + 5 mmHg,
• II°– ciśnienie > 99 percentyli + 5 mmHg, 
• stan przednadciśnieniowy (wcześniej określany jako ciśnienie prawidłowe wysokie) – to ciśnienie (skurczowe lub rozkurczowe) przekraczające 90 percentyli,
• nadciśnienie wywołane efektem białego fartucha – to stan, w którym wartości ciśnienia przekraczają 95 percentyli tylko przy pomiarze w gabinecie lekarskim, ale w innych sytuacjach ciśnienie jest prawidłowe.
   

Z definicji wynika, że 5% dzieci i młodzieży będzie mieć ciśnienie tętnicze wystarczająco wysokie do rozpoznania nadciśnienia tętniczego.
Wydaje się, że rozwój nadciśnienia tętniczego może być przynajmniej częściowo warunkowany genetycznie, ponieważ u dzieci obciążonych nadciśnieniem istnieje tendencja do występowania wyższych wartości ciśnienia tętniczego niż u dzieci z rodzin bez nadciśnienia.
Nadciśnienie i stan przednadciśnieniowy są znaczącymi problemami zdrowotnymi u młodych osób. Stwierdza się ścisły związek między wysokim ciśnieniem a otyłością.

Obraz kliniczny małych pacjentów z nadciśnieniem tętniczym

Wywiad dotyczący okresu noworodkowego

Wywiad chorobowy: przebyta choroba nerek (kłębuszkowe zapalenie nerek, wielotorbielowatość nerek, toczeń rumieniowaty układowy, zakażenie dróg moczowych, cukrzyca, przebyta operacja serca).
Objawy narządowe: bóle brzucha, zaburzenia oddawania moczu, krwiomocz, częstomocz, wielomocz nocny, moczenie mimowolne – mogą wskazywać na chorobę przewlekłą lub zakażenie nerek, bóle i obrzęki stawów, utrata masy ciała lub niedostateczne przybieranie na wadze, napadowe zaczerwienia twarzy, nadmierne pocenie się, gorączka, kołatanie serca, skurcze mięśni, osłabienie, zaparcia (hiperkaliemia, hiperaldosteronizm).
Badanie przedmiotowe: objawy ogólne (bladość, obrzęki twarzy lub przednich powierzchni goleni), plamy typu „kawa z mlekiem”, twarz księżycowata lub elfa, powiększenie tarczycy, stan układu krążenia, brzuch.

Postępowanie niefarmakologiczne

Redukcja masy ciała – jest to postępowanie pierwszego rzutu u pacjentów z nadciśnieniem towarzyszącym otyłości. Zapobieganie nadmiernemu przyrostowi masy ciała może ograniczyć wzrost ciśnienia tętniczego.
Ćwiczenia fizyczne – regularna aktywność fizyczna oraz ogra...