Wdzisiejszych czasach zwiększa się moda na różnorodną aktywność fizyczną. Ruch pod każdą postacią stanowi bardzo ważny element życia człowieka. Rozmaite ćwiczenia wywierają właściwy wpływ na układy i narządy. Szczególnie kończyny dolne są często narażone na rozmaite kontuzje.
Do częstych urazów kończyn dolnych zalicza się m.in.:
REKLAMA
- naderwania,
- nadciągnięcia,
- zerwania,
- zwichnięcia,
- skręcenia,
- stłuczenia,
- przeciążenia.
Ze względu na zaawansowaną budowę układu ruchu tego rodzaju kontuzje mogą dotyczyć przede wszystkim:
- stawów,
- mięśni,
- więzadeł,
- ścięgien.
W trakcie uprawiania systematycznej aktywności ruchowej bardzo często dochodzi do przeciążeń określonych struktur anatomicznych, np. ścięgna Achillesa.
Anatomia goleni
Goleń (podudzie) jest jednym z odcinków kończyny dolnej. Jest umiejscowiona między stawem kolanowym a stawem skokowym. Kościec opisywanej struktury składa się z dwóch kości długich – kości piszczelowej i strzałki, które łączą się swymi bliższymi i dalszymi końcami. Ograniczają one szeroką przestrzeń międzykostną goleni. Kość piszczelowa jest znacznie silniej zbudowana niż strzałka, ona też stanowi słup oporowy, który dźwiga masę ciała, i tylko ona łączy się stawowo z kością udową.
Kość piszczelowa
Kość piszczelowa albo piszczel znajduje się po stronie przyśrodkowej goleni i jest najdłuższą kością szkieletu po kości udowej. W przekroju poprzecznym ma kształt trójkątny. U góry, gdzie jej powierzchnie stawowe wchodzą w skład stawu kolanowego, kość dość znacznie grubieje, ku dołowi się zwęża, a następnie znowu poszerza, choć w mniejszym stopniu niż u góry. Jak każda kość długa składa się z:
- trzonu – ma trzy brzegi: przedni, przyśrodkowy i boczny, czyli międzykostny; do tego ostatniego przyczepia się błona międzykostna goleni; z trzech powierzchni – przyśrodkowej, bocznej i tylnej – tylna ma w górnej części skośnie przebiegającą kresę mięśnia płaszczkowatego;
- końca bliższego – na powierzchni górnej ma dwie powierzchnie stawowe górne; spoczywają one na kłykciach przyśrodkowym i bocznym; powierzchnia na kłykciu przyśrodkowym jest większa, głębsza; między obiema powierzchniami stawowymi znajduje się wyniosłość międzykłykciowa ograniczona z obu stron guzkiem międzykłykciowym przyśrodkowym i guzkiem międzykłykciowym bocznym; do przodu od wyniosłości międzykłykciowej leży zagłębienie, pole międzykłykciowe przednie, do tyłu od niej – pole międzykłykciowe tylne; obwód powierzchni stawowej górnej stanowi brzeg podpanewkowy; pod nim w przedłużeniu brzegu przedniego uwypukla się guzowatość piszczeli; kłykieć boczny z tyłu i z boku ma powierzchnię stawową strzałkową;
- końca dalszego – na powierzchni bocznej ma wcięcie strzałkowe; powierzchnia przyśrodkowa przedłuża się w kostkę przyśrodkową; kostka przyśrodkowa na swej bocznej powierzchni jest zaopatrzona w powierzchnię stawową kostki, na powierzchni tylnej – w bruzdę kostkową [1].
Kość strzałkowa
Strzałka jest położona wzdłuż bocznej strony kości piszczelowej, z którą łączy się u góry i u dołu. Jest ona znacznie cieńsza od kości piszczelowej, a w stosunku do swej długości jest najbardziej wysmukła ze wszystkich kości długich. U góry łączy się z kością piszczelową, nie bierze udziału w budowie stawu kolanowego; u dołu sięga poniżej piszczeli, łączy się z nią i tworzy część boczną stawu skokowego górnego. Na strzałce można odróżnić:
- trzon – podobnie jak kość piszczelowa ma trzy brzegi – przedni, tylny i międzykostny i trzy powierzchnie – przyśrodkową, boczną i tylną; górny odcinek powierzchni tylnej jest podzielony na dwie części przez grzebień przyśrodkowy;
- koniec bliższy – tworzy głowę strzałki zakończoną wierzchołkiem; jej powierzchnia przyśrodkowa jest zaopatrzona w powierzchnię stawową;
- koniec dalszy – stanowi kostkę boczną, na jej powierzchni przyśrodkowej znajduje się powierzchnia stawowa...
