Rwa kulszowa – działanie przeciwbólowe

Organizm człowieka jest zbudowany z wielu układów. Ich harmonijna oraz zrównoważona praca w dużym stopniu zapewnia właściwe wykonywanie czynności dnia codziennego. Jednym z ważniejszych układów zapewniających właściwą homeostazę, czyli równowagę wewnętrzną organizmu, jest układ nerwowy. Omawiana struktura jest zbudowana z tkanki nerwowej, w której wyróżnia się dwa rodzaje komórek:

• nerwowe – zdolne do precyzyjnego oraz szybkiego przekazywania impulsu nerwowego,
• glejowe – pełniące odpowiedzialne funkcje nierozerwalnie związane z odżywianiem i osłoną komórek nerwowych.

Komórka nerwowa (neuron) jest zbudowana z:

• ciała komórki (wraz z cytoplazmą, jądrem),
• dendrytów – są to krótkie wypustki,
• neurytu (aksonu) – wzdłuż neurytu występuje podwójna osłonka utworzona z komórek glejowych: wewnętrzna (mielinowa) i zewnętrzna.

Pod względem anatomicznym układ nerwowy dzieli się na:

• ośrodkowy, w skład którego wchodzą:
• mózgowie,
• rdzeń kręgowy;
• obwodowy, w skład którego wchodzą:
• nerwy czaszkowe,
• nerwy rdzeniowe.

Pod względem czynnościowym układ nerwowy dzieli się na:

• somatyczny – jest to część układu nerwowego, która odbiera bodźce pochodzące ze środowiska zewnętrznego i sprawnie na nie reaguje,
• autonomiczny – jest to część układu nerwowego, która nie tylko odbiera bodźce z wnętrza organizmu i reaguje na nie, lecz także sprawnie reguluje pracę narządów wewnętrznych. Procesy te odbywają się niezależnie od woli człowieka.

Do głównych funkcji układu nerwowego zalicza się m.in.:

• bezpośrednie uczestnictwo w ścisłym przepływie informacji,
• analizę i weryfikację sygnałów dobiegających ze środowiska zewnętrznego,
• odbieranie informacji z narządów wewnętrznych,
• zapewnienie stałej kontroli organizmu w komunikacji ze środowiskiem zewnętrznym,
• przewodzenie poszczególnych impulsów do narządów wykonawczych, np. mięśni,
• zapewnienie wewnętrznej równowagi.

Splot krzyżowy

Splot krzyżowy stanowi dolną część splotu lędźwiowo-krzyżowego. Powstaje on nie tylko z gałęzi przednich wszystkich nerwów krzyżowych (S1–S5) i nerwu guzicznego (C0), ale też z gałęzi przedniej czwartego (L4) i całej gałęzi przedniej piątego nerwu lędźwiowego (L5). Jest to najpotężniejszy splot organizmu.
Ma on kształt zbliżony do trójkąta, którego podstawa jest zwrócona do powierzchni miedniczej kości krzyżowej, a wierzchołek przedłużający się w nerw kulszowy jest zwrócony w stronę dolnej części otworu kulszowego większego. Swą tylną powierzchnią przylega on przeważnie do powierzchni przedniej mięśnia gruszkowatego. Jego powierzchnia przednia, zwrócona do jamy miednicy i przykryta tylną częścią powięzi miednicy, przylega do rozgałęzień naczyń biodrowych wewnętrznych; bardziej przyśrodkowo znajduje się obfita tkanka łączna oraz otrzewna ścienna miednicy i boczna ściana odbytnicy (nowotwory odbytnicy mogą uciskać na splot i wywoływać bóle promieniujące do kończyny dolnej).
Gałęzie ścienne tętnicy biodrowej wewnętrznej przechodzą między gałęziami splotu krzyżowego; tętnica pośladkowa górna najczęściej (72%) przechodzi między pniem lędźwiowo-krzyżowym a S1, znacznie rzadziej między L4 a L5 (14%); tętnica pośladkowa dolna przenika przeważnie między S2 a S3 (przeszło 50%), rzadziej między S1 a S2.
Splot krzyżowy zaopatruje:

• większą część kończyny dolnej,
• narządy miednicy mniejszej, krocze i narządy płciowe zewnętrzne,
• skórę i mięśnie okolicy kości guzicznej [1].

W splocie krzyżowym odróżnia się gałęzie krótkie oraz gałęzie długie.
Gałęzie krótkie to gałęzie mięśniowe, stawowe i okostnowe. Zalicza się do nich:

• gałąź do mięśnia gruszkowatego – odchodzi do S1 i S2 i wnika do przedniej powierzchni tego mięśnia;
• gałąź do mięśnia zasłaniacza wewnętrznego i do mięśnia bliźniaczego górnego – odchodzi od L5, S1 i S2; opuszcza miednicę przez część dolną otworu kulszowego większego, oddaje gałązkę mięśniową do górnej części powierzchni tylnej mięśnia bliźniaczego górnego, następnie zawija się wokół kolca kulszowego bocznie do naczyń sromowych wewnętrznych, wraca przez otwór kulszowy mniejszy do miednicy i wnika do powierzchni przedniej mięśnia zasłaniacza wewnętrznego; niekiedy kończy się wcześniej w tylnej powierzchni mięśnia zasłaniacza wewnętrznego;
• gałąź do mięśnia czworobocznego uda i mięśnia bliźniaczego dolnego – odchodzi od L4, L5 i S1; opuszcza miednicę przez otwór kulszowy większy, pod mięśniem gruszkowatym biegnie wzdłuż kości kulszowej na torebce stawu biodrowego ku dołowi i do przodu od nerwu kulszowego, a następnie do przodu od mięśnia bliźniaczego górnego i ścięgna mięśnia zasłaniacza wewnętrznego; oddaje gałązkę do mięśnia bliźniaczego dolnego i wchodzi do mięśnia czworobocznego uda; od gałązki tej odchodzi gałąź do stawu biodrowego oraz gałąź okostnowa do okostnej guza kulszowego,...