Ultrasonograficzne obrazowanie rehabilitacyjne w dysfunkcjach kompleksu lędźwiowo-krzyżowego

Jako bóle lędźwiowo-krzyżowe (BLK) jest definiowany zespół objawów, takich jak bolesność, wzrost napięcia mięśniowego i sztywności tkanek, które występują w okolicy ciała zlokalizowanej między linią ostatnich żeber a fałdami pośladkowymi [1]. Objawom tym może towarzyszyć ból kończyny dolnej. W zależności od czasu trwania objawów stan tej jednostki chorobowej klasyfikuje się jako ostry (trwający do sześciu tygodni), podostry (trwający od sześciu do 12 tygodni) oraz przewlekły (utrzymujący się ponad 12 tygodni). 
Ze względu na czynniki etiologiczne BLK dzieli się na niespecyficzne i specyficzne [2]. Pierwsze z nich nie są wywołane konkretną patologią i występują u ponad 85% pacjentów z tą jednostką chorobową. W tym przypadku odstępstwa od normy w budowie kręgosłupa zaobserwowane w badaniach obrazowych nie są wyraźnie powiązane z obrazem klinicznym. Ponadto u wielu pacjentów objawy występują bez jakichkolwiek anomalii kręgosłupa [3].
Specyficzne BLK są spowodowane konkretnymi zaburzeniami morfologicznymi i czynnościowymi. Jedną z najczęstszych przyczyn specyficznego bólu są zmiany degeneracyjne krążka międzykręgowego. Do innych czynników sprawczych należą:

• zmiany degeneracyjne kręgosłupa (np. spondylolisteza), 
• choroby reumatyczne (np. zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa, reumatoidalne zapalenie stawów), 
• nowotwory, 
• złamania kompresyjne trzonów kręgowych, 
• infekcje [4]. 

BLK kręgosłupa są częstym problemem zdrowotnym, występującym u większości ludzi w ciągu życia. Średni roczny odsetek występowania choroby wśród populacji wynosi 38% (Hoy i wsp., 2012). Pod względem częstości ból ten jest drugim powodem wizyt lekarskich i piątym czynnikiem decydującym o przyjęciu do szpitala. Jest też najczęstszą przyczyną ograniczającą aktywność fizyczną u osób poniżej 45. roku życia oraz trzecią z najpowszechniejszych przyczyn leczenia operacyjnego [6]. 
BLK jest poważnym problemem ekonomicznym. Roczne koszty związane z leczeniem BLK są prawie trzykrotnie wyższe niż poniesione wskutek postępowania medycznego stosowanego w przypadku zesztywniającego zapalenia stawów krę...