Parametryzacja wyników terapii stanowi niezbędny element nowoczesnego systemu leczenia. Podejmowanie decyzji terapeutycznych na podstawie dokładnej diagnostyki funkcjonalnej, w tym dostępnej diagnostyki obrazowej, jest kluczowym krokiem do budowania terapii opartej na EBM. Spośród wielu narzędzi diagnostycznych na szczególną uwagę fizjoterapeutów zasługuje zintegrowany system oceny postawy ciała i ruchu DIERS.
Autor: Marek Wiecheć
Dr n. med, absolwent kierunku rehabilitacja ruchowa Akademii Wychowania Fizycznego w Krakowie, certyfikowany terapeuta PNF, FED, Kinesiology Taping, absolwent wielu kursów w zakresie fizjoterapii. Kierownik Katedry Fizjoterapii WSBiP w Ostrowcu Świętokszyskim., pracownik naukowo-dydaktyczny WSBiP w Ostrowcu Świętokszyskim. Współautor trzech wydań Przewodnika metodycznego po wybranych zabiegach fizykalnych, współautor trzech rozdziałów w Wielkiej Fizjoterapii, autor i współautor rozdziałów w pięciu innych wydawnictwach książkowych, autor i współautor podad 60 artykułów, wystąpień i prac naukowych. Organizator kursów i wykładowca na kurach poświęconych fizykoterapii. Propagator zastosowania fizykoterapii w medycynie weterynaryjnej. Prowadzi własną praktykę fizjoterapeutyczną.
Complex regional pain syndrome (CRPS) to złożony zespół bólowy charakteryzujący się przewlekłym bólem, który często pojawia się po urazie kończyny, choć przyczyna tego schorzenia nie zawsze jest jasna. Leczenie CRPS jest wyzwaniem ze względu na jego złożoną patofizjologię i różnorodność objawów. Terapia powinna być kompleksowa i dostosowana indywidualnie do pacjenta, a jej celem jest redukcja bólu, przywrócenie funkcji ręki oraz zapobieganie dalszym uszkodzeniom i zmianom strukturalnym.
Dzięki dziedzinie psychosomatyki coraz silniejsze staje się połączenie wiedzy z zakresu psychologii, neuropsychologii i fizjoterapii w pracy z pacjentami. Pacjenci bardzo często nie są świadomi faktycznych negatywnych skutków stresu, jakie sygnalizuje im ich własny organizm. Ma to związek m.in. z brakiem mierzalnych narzędzi diagnostycznych, które przekonują pacjenta i pozwalają mu poznać i zaakceptować stan swojego zdrowia oraz metody leczenia.
Integracja bilateralna (BI) to program ćwiczeń stworzony przez Sheilę Dobie, zachęcający mózg do efektywnego, szybkiego i precyzyjnego przetwarzania bodźców, rozwijający somatognozję (świadomość ciała) i praksję (planowanie, skuteczność i precyzję ruchu) poprzez wpływ na poprawę wszystkich procesów uczenia się. Poznanie prawidłowych wzorców ruchowych, odnajdywanie siebie w przestrzeni i znajomość schematu ciała zwiększają poczucie bezpieczeństwa i podnoszą samoocenę pacjenta.
Upadki u osób starszych to bez wątpienia poważny i złożony problem. Sam upadek osoby starszej może być dla niej dopiero początkiem procesu wynikającego z następstw tego zdarzenia. Wystąpienie zespołu poupadkowego może stanowić równie groźny problem, zarówno funkcjonalny, jak i psychologiczny.
Lokomocja człowieka stanowi przedmiot zainteresowania badaczy od najdawniejszych czasów. Chód jako kompleksowa i naturalna forma aktywności fizycznej, kształtuje harmonię pracy mięśniowej oraz układu oddechowo-krążeniowego. Stanowi przykład treningu aerobowego, który sprawdza się zarówno w oddziaływaniach profilaktyczno-rekreacyjnych, reedukacyjnych i rehabilitacyjnych, jak i sportowych.
Główna trudność sterowania ruchami jest rozpatrywana jako konieczność wyłączenia/ redukcji nadmiernych stopni swobody jednych połączeń stawowych w celu podwyższenia kontroli mobilności pozostałych. Ciało ludzkie posiada 240 kinematycznych stopni swobody, 72 przypadają na kończyny górne, a po 25 na każdą z rąk. Oprócz tego sprężystość mięśni agonistycznych i antagonistycznych wprowadza do układu dodatkowe tzw. dynamiczne stopnie swobody, czyniąc z ręki jeden z najdoskonalszych fragmentów układu kostno-stawowo-mięśniowego [2].
Z Btittą Dietz specjalnie dla „Praktycznej Fizjoterapii i Rehabilitacji” rozmawia dr Marek Wiecheć — redaktor prowadzący czasopisma.
Ból i dysfunkcja zlokalizowane w części szyjnej kręgosłupa mogą być spowodowane m.in. powtarzanymi pozycjami statycznymi ciała, często wymuszonymi i nieergonomicznymi, częstokroć utrzymywanymi w warunkach permanentnego stresu. Zaburzenia te są powodem szeregu dolegliwości, wśród których najczęściej zgłaszane przez pacjentów są przewlekłe dolegliwości bólowe karku i głowy. Zaburzenia w tym obszarze ze względu na liczbę zgromadzonych proprioreceptorów oraz morfologicznie powiązany układ mięśniowo-powięziowy mogą być powodem bólów głowy, zaburzeń utrzymywania równowagi, zaburzeń prawidłowej postawy ciała czy wreszcie zaburzeń stabilizacji stawów kręgosłupa.
Historia wykorzystywania sił trakcyjnych w celach leczniczych była znana już za czasów Hipokratesa. Zachowane źródła pisane podają liczne przykłady wykorzystania trakcji w leczeniu i terapii pacjentów. Najnowszym obecnie osiągnięciem, a jednocześnie najbardziej zaawansowanym technologicznie urządzeniem w zakresie terapii manualnej jest system BTL Dekompresja kręgosłupa. Jest to rodzaj/system terapii mechanicznej, który w bezpieczny i precyzyjny sposób wykorzystuje automatyczne i ukierunkowane siły dekompresyjne, w kontrolowanych cyklach powodując dystrakcję i mobilizację stawów zarówno kręgosłupa, jak i obwodowych.
EVM (muscular vibratory energy) to bezpieczna, bezbolesna i nieinwazyjna terapia o szerokim zakresie wskazań, przynosząca długotrwałe efekty terapeutyczne. Terapia falami wibracyjnymi zwiększa jakość, efektywność oraz skuteczność codziennej fizjoterapii pacjentów na każdym etapie zaawansowania schorzenia, od stanów ostrych po stany przewlekłe, i może stanowić terapię główną pacjenta lub być doskonałym, komplementarnym uzupełnieniem każdej innej stosowanej terapii. Terapia EVM wpływa bowiem na poprawę działania układu proprioceptywnego, a przez to na poprawę kontroli motorycznej.
Terapia zamrożonego barku jest czasochłonna oraz pracochłonna, a oczywistym jest, że pacjentowi zależy na tym, aby jak najszybciej osiągnąć możliwość samodzielnego funkcjonowania. Zazwyczaj pacjent w gabinecie fizjoterapeuty pojawia się w fazie postępującego sztywnienia, gdy nie pomagają żadne dostępne dla niego metody walki z bólem oraz ograniczoną ruchomością.