Adaptacja mieszkań do potrzeb pacjentów w podeszłym wieku i jej rola w rehabilitacji domowej

Rehabilitacja w dobrze znanym pacjentowi środowisku domowym, w otoczeniu rodziny ma niezaprzeczalne zalety – zwiększa motywację pacjentów oraz poprawia ich stan psychiczny. Wykazano również zależność pomiędzy miejscem zamieszkania pacjentów w podeszłym wieku a stanem ich odżywienia: pacjenci mieszkający z rodziną byli lepiej odżywieni, podczas gdy osoby badane mieszkające w domach pomocy społecznej wykazywały ryzyko niedożywienia [8]. Z wyżej wymienionych względów rehabilitację domową uważa się za ważny element usamodzielniania pacjenta w podeszłym wieku, profilaktyki gerontologicznej oraz terapii schorzeń przewlekłych. Pełne wykorzystanie możliwości rehabilitacji domowej wymaga jednak niezbędnej, indywidualnej adaptacji – zarówno w celu podniesienia komfortu, jak i zwiększenia bezpieczeństwa funkcjonowania poszczególnych pacjentów. Dodatkowo opieka i terapia domowa może skutkować nadmiernym obciążeniem rodziny i opiekunów, czemu nie poświęca się należytej uwagi.

Celem niniejszej pracy jest przedstawienie na konkretnych przypadkach stopnia adaptacji mieszkania pacjentów w podeszłym wieku w stosunku do istniejących potrzeb. 

OPIS PRZYPADKÓW

Badanie obejmowało stopień adaptacji mieszkania i najbliższej przestrzeni do indywidualnych potrzeb pięciorga (trzy kobiety i dwóch mężczyzn) losowo wybranych pacjentów poddanych rehabilitacji domowej. Wiek pacjentów to odpowiednio: 67, 68, 70, 71, 72 lata (średnia wieku 69,6 roku, mediana 70). Rozpoznanie u czworga pacjentów to udar niedokrwienny mózgu, w jednym przypadku stwardnienie rozsiane. Pacjenci poddawani byli rehabilitacji domowej przez miesiąc, 5 razy w tygodniu. Czas trwania każdej sesji terapeutycznej wynosił 45 minut. Proces obejmował terapię poprawiającą możliwości funkcjonalne, równocześnie dokonano oceny koniecznych elementów adaptacji mieszkania i najbliższej przestrzeni dla zachowania kontaktu ze środowiskiem zewnętrznym, zapewnienia możliwej samoobsługi oraz wsparcia rodziny w opiece nad chorym. 

Pacjent nr 1
Mężczyzna, 72 lata, stan po udarze niedokrwiennym mózgu, niedowład połowiczy lewostronny. Pacjent samodzielnie siadał i siedział, wstawał i stał, chodził. W zakresie czynności dnia codziennego (activities of daily living – ADLs) osiągnął częściową samodzielność. W zakresie zaopatrzenia ortopedycznego używał laski jednopunktowej. Pacjent mieszkał na parterze (trzy stopnie). 
Wyniki Barthel Indeks dla pacjenta nr 1: 80 pkt przed terapią.

Pacjentka nr 2
Kobieta, 71 lat, stan po udarze niedokrwiennym mózgu, niedowład połowiczy prawostronny. Pacjentka samodzielna w zakresie siedzenia z oparciem w fotelu, została zaadaptowana do pozycji stojącej bez możliwości samodzielnego przyjęcia i utrzymania pozycji stojącej – konieczne wsparcie...