Badanie i terapia kręgosłupa szyjnego według zasad koncepcji Maitland®

Ze względu na przebieg unerwienia zazwyczaj górny kręgosłup szyjny jest odpowiedzialny za objawy w górnej części szyi i głowie (twarzy), natomiast dolny odcinek kręgosłupa szyjnego – za problemy w dolnej części szyi, górnym kręgosłupie piersiowym oraz kończynach górnych. Różnice anatomiczne i biomechaniczne wymuszają podział kręgosłupa szyjnego na górny kręgosłup szyjny: od potylicy do C3, środkowy kręgosłup szyjny: C3-C5 i dolny kręgosłup szyjny: C5-C7 (T4/8). Górny kręgosłup szyjny różni się przede wszystkim brakiem krążków międzykręgowych oraz wyjątkowym kształtem dźwigacza i obrotnika (z zębem). Aparat więzadłowy oraz ustawienie stawów międzywyrostkowych jest inne w górnym i środkowym i dolnym odcinku szyjnym (środkowy i dolny kręgosłup szyjne są bliższe anatomicznie). Elementem dodatkowym w środkowym i dolnym kręgosłupie szyjnym są stawy unkowertebralne znajdujące się w sąsiedztwie stawów międzywyrostkowych.

W obrębie środkowego i dolnego kręgosłupa szyjnego jednostka funkcyjna składa się z 2 stawów międzywyrostkowych i unkowertebralnych oraz krążka międzykręgowego. Kolumnowy układ stawów międzywyrostkowych ustawionych pod kątem 45° w kierunku grzbietowym umożliwia jednocześnie osiowe przenoszenie obciążeń i kontrolę ruchu. Ustawienie stawów międzywyrostkowych powoduje, że zgięcie boczne i rotacja są ruchami sprzężonymi (tzn. że od C2 do C7 zawsze występują w tę samą stronę).

Wywiad

Terapia zależy od objawów klinicznych, a nie od diagnozy. Należy zawsze przejść przez kolejne punkty listy kontrolnej wywiadu. Informacje z wywiadu odnośnie do ograniczonych kierunków ruchu będą zazwyczaj dawały wskazówki o rodzaju problemu. Objawy w kręgosłupie szyjnym najczęściej nasilają się podczas utrzymywania jednostajnej pozycji. Zwykle występują podczas czytania, pracy przy komputerze, w kinie lub na koncercie, podczas jazdy na rowerze czy spania na brzuchu (głowa skręcona w bok). Dla środkowego/dolnego kręgosłupa szyjnego czynności zwykle wiążą się z odwracaniem głowy w czasie prowadzenia samochodu, pracą z rękoma nad głową (mechanik, mycie okien), noszeniem torby, szybkimi ruchami głową. W trakcie wywiadu należy dokładnie obserwować, jak pacjent opisuje i poka...