Diagnostyka i terapia niemowlęcia z kręczem szyi. Opis przypadku — analiza wyników badań USG przed terapią i po terapii

Kręcz szyi (łac. torticollis) to wrodzone lub nabyte schorzenie polegające na przymusowym asymetrycznym ustawieniu głowy i szyi w przechyleniu na bok i ku barkowi wraz z rotacją w stronę zdrowego mięśnia (zdj. 1).
Wyróżnia się kilka rodzajów kręczu:

• ze względu na usytuowanie zmiany na:
  • miogenny – mięśniowy,
  • kostny;
• ze względu na czas jego powstania na:
  • wrodzony, pojawiający się w ciągu kilku tygodni po urodzeniu,
  • nabyty na skutek urazu, toczących się procesów zapalnych, guzowych, guzopochodnych w okolicy szyi,
  • wynikający z zaburzeń pracy zmysłów wzroku (niedowidzenie) lub słuchu (niedosłuch),
  • neurogenny.

Kręcz szyi występuje dość często i niejednokrotnie jest mylony z asymetrią ułożeniową pochodzenia mięśniowego (zdj. 2). Nieprawidłowa diagnostyka i późno rozpoczęta terapia pacjenta powodują większe skutki i niekiedy prowadzą do leczenia operacyjnego.
Etiologia powstawania kręczu szyi nie jest do końca wyjaśniona. Niektórzy autorzy uznają, że powstaje on na skutek niedokrwienia mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego (MOS), w rezultacie czego dochodzi do zmiany we włóknach mięśniowych w postaci wylewów, a następnie do zbliznowacenia mięśnia oraz zwłóknienia.

Przyczyną może być również nieprawidłowe ułożenie płodu w ciąży, związane z ciasnotą wewnątrzmaciczną, małowodziem, położeniem miednicowym lub dysproporcjami między rozmiarami dróg rodnych matki a wielkością dziecka. Wada bardzo często współistnieje z dysplazją stawów biodrowych oraz wadami wrodzonymi stóp.
Inne obserwacje skupiają się na niedorozwoju naczyń krwionośnych we wczesnym okresie rozwoju płodowego, w wyniku czego powstają bliznowate zmiany.
Bardzo często spotyka się kręcz szyi bez utrwalonych zmian w strukturze mięśnia, spowodowany zaburzeniem funkcjonowania narządów zmysłu – wzroku i słuchu. Ta grupa pacjentów kompensuje swoje deficyty wzrokowe lub słuchowe patologicznym ustawieniem głowy i szyi, a w rezultacie przykurczem mięśnia MOS, jak również całej grupy mięśniowej szyi.
Najwięcej przypadków kręczu ma pochodzenie mięśniowe. Bardzo rzadko przyczyną jest niedorozwój struktur kostnych. Jeśli natomiast takie się zdarzają, to dotyczą wrodzonej asymetrii bocznej kręgów, np. kręgu klinowego albo wygiętego do boku bloku kręgowego, lub innych mnogich zaburzeń wrodzonych...