Kluczowym postępowaniem w diagnostyce zespołu bólowego jest określenie, który komponent bólowy odgrywa najistotniejszą rolę w toczącym się procesie chorobowym. Proces patologiczny w obrębie kręgosłupa może obejmować różne struktury, m.in. krążek międzykręgowy, stawy międzywyrostkowe, kanał kręgowy, więzadła, powięź, mięśnie itp. Zadaniem diagnozującego lekarza i fizjoterapeuty jest ocena, który komponent bólowy przeważa i wymaga leczenia w pierwszej kolejności. Postępowanie diagnostyczno-terapeutyczne rozpoczyna się badaniem podmiotowym i przedmiotowym. Badania dodatkowe pod postacią RTG, TK, MR czy USG są badaniami pomocniczymi, które nie mogą być najważniejszą składową procesu diagnostycznego. Są bardzo istotne, ale kluczowe jest badanie kliniczne pacjenta, o czym często się zapomina [1].
RTG kręgosłupa
Najbardziej podstawowym badaniem wykorzystywanym do oceny narządu ruchu jest klasyczne badanie rentgenowskie (minimum w dwóch projekcjach: AP – anterior/posterior – przód/tył oraz w projekcji bocznej). U wielu pacjentów w przebiegu zespołu bólowego kręgosłupa jest w pełni wystarczającym badaniem, które pozwala ocenić:
- podstawowe zmiany o charakterze urazowym,
- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa (tzw. spondylozę), które mogą występować pod postacią różnych objawów radiologicznych: zmniejszonej wysokości międzykręgowej, osteofitów na przednich/tylnych krawędziach trzonów, sklerotyzacji chrzęstnych płytek granicznych czy zmian zwyrodnieniowych w stawach międzywyrostkowych (tzw. spondyloartrozy),
- zaburzenia balansu strzałkowego,
- deformacje...