Diklofenak w praktyce fizjoterapeuty

Pacjenci trafiający do gabinetów fizjoterapeutycznych zgłaszają występowanie dolegliwości bólowych związanych z urazem, przeciążeniem tkanek oraz powstającymi zmianami zwyrodnieniowymi prowadzącymi do ograniczenia funkcji i uszkodzenia struktury aparatu ruchu. Terapia holistyczna uwzględnia nie tylko działania z zakresu fizjoterapii (terapia manualna, fizykoterapia czy trening medyczny), ale również pomoc w zmniejszeniu dolegliwości bólowych z zastosowaniem farmakoterapii. Na rynku farmaceutycznym jest dostępnych wiele substancji o działaniu przeciwbólowym i przeciwzapalnym, które można nabyć bez recepty. Skuteczność tych preparatów powinna być oparta na EBM (evidence-based medicine), co wiąże się ze stosowaniem sprawdzonych i zbadanych związków chemicznych. 

Niesteroidowe leki przeciwzapalne

Wysoką skuteczność w leczeniu bólu i stanu zapalnego wykazują leki z grupy NLPZ (niesteroidowe leki przeciwzapalne). Są one dostępne na rynku farmaceutycznym niejednokrotnie bez recepty (OTC – over the counter) [1]. Poszczególne preparaty różnią się budową chemiczną oraz działaniem na organizm, charakteryzują się jednak pewnymi cechami wspólnymi, takimi jak:

• podobny podstawowy mechanizm działania,
• zbliżone działania niepożądane (najczęściej gastrologiczne i sercowo-naczyniowe) [2].

Jak działają NLPZ?

Podstawowym mechanizmem działania analgetycznego NLPZ jest hamowanie syntezy prostaglandyn uczestniczących w rozwoju stanu zapalnego poprzez wpływ na cyklooksygenazę (COX-1, COX-2) [3].
Cyklooksygenaza 1 (COX-1) występuje w organizmie w warunkach fizjologicznych. Odpowiada m.in. za ochronę śluzówki przewodu pokarmowego, przepływ nerkowy, wydalanie Na (sód) i wody przez nerki, agregację płytek i skurcz naczyń krwionośnych [3, 4].
Cyklooksygenaza 2 (COX-2) również występuje w organizmie w warunkach fizjologicznych – odpowiada m.in. za wydzielanie reniny w nerkach, gojenie ran i owrzodzeń, funkcjonowanie układu rozrodczego u kobiet, metabolizm kości, produkcję prostacykliny w śródbłonku naczyniowym. Występuje ró...