Fizjoterapia stosowana w reumatoidalnym zapaleniu stawów ręki

Z praktyki gabinetu

Choroba to patologiczny stan organizmu objawiający się upośledzeniem określonych funkcji. Człowiek podczas swojego życia jest nieustannie narażony na różnego rodzaju schorzenia. Jednym z nich jest reumatoidalne zapalenie stawów (RZS). Dotychczas nie rozstrzygnięto, czy stanowi ono jedną chorobę, czy jest to grupa chorób o różnej etiologii i zróżnicowanym przebiegu. Wiadomo natomiast, iż należy do najczęstszych chorób układowych tkanki łącznej [3, 4].

Reumatoidalne zapalenie stawów jest chorobą tkanki łącznej o podłożu immunologicznym. Cechują ją nieswoiste zapalenie stawów i powikłania układowe prowadzące niekiedy do niepełnosprawności [1, 2]. W schorzeniu tym możemy wyróżnić postaci: 

REKLAMA

  • stawową (charakteryzuje się zajęciem głównie stawów), 
  • układową (charakteryzuje się zajęciem narządów wewnętrznych, takich jak np. serce, nerki, śledziona, zaburza także pracę układu nerwowego, oddechowego oraz negatywnie wpływa na narząd wzroku). 

Przyczyny powstania RZS nie są w pełni rozpoznane. Na rozwój choroby może mieć wpływ kilka różnorodnych czynników. Już od kilkudziesięciu lat przypuszcza się, że w zainicjowaniu procesu chorobowego może brać udział retrowirus. Brane są również pod uwagę inne zakażenia wirusowe, takie jak wirus różyczki czy niektóre wirusy wywołujące choroby zwierzęce. Dawniej sądzono, że mogą to być paciorkowce, prątki gruźlicy oraz mykoplazmy. Przypuszczenia te nie znalazły jednak potwierdzenia w nowszych badaniach [5]. Dotychczas ani z krwi, ani z płynu stawowego nie udało się wyhodować drobnoustrojów, które okazałyby się odpowiedzialne za powstanie reumatoidalnego zapalenia stawów. Stąd powszechne uznanie zdobyły teorie, w których zasadniczą rolę przypisuje się mechanizmom immunologicznym [6]. 
Warto pamiętać, że oprócz czynnika zakaźnego do zapoczątkowania procesu chorobowego w RZS przyczynia się również predyspozycja genetyczna. Szczególnie u bliźniąt jednojajowych, gdzie zdiagnozowanie RZS u jednego z nich wiąże się z 30–50-proc. ryzykiem wystąpienia choroby u drugiego bliźniaka. Czynnikiem aktywującym wystąpienie określonych objawów choroby bywa również np. zwiększony wysiłek fizyczny, przebyty poród, uraz oraz stres.
Częstotliwość zachorowań na reumatoidalne zapalenie stawów w zależności od populacji waha się od 0,5 do 1,5% [7, 8].
W Ameryce Północnej oraz Europie Północnej częstość występowania zachorowań na reumatoidalne zapalenie stawów szacuje się na 20–50 przypadków na 100 tys. osób. Natomiast niższy wskaźnik zachorowań na wspomnianą chorobę odnotowuje się w Europie Południowej [9]. 
Badania epidemiologiczne przeprowadzone w Wielkiej Brytanii wykazały, że szczyt zachorowalności na RZS przypada między 45. a 60. rokiem życia oraz że istnieją pewne różnice w zachorowalności związane z płcią. U mężczyzn zachorowalność zwiększa się z wiekiem, co prowadzi do wyrównania zachorowalności u kobiet i mężczyzn [10]. Przyjmuje się, że w Polsce na reumatoidalne zapalenie stawów choruje ok. 1% dorosłej populacji, co oznacza, że schorzenie to przyczynia się do niepełnosprawności i/lub inwalidztwa ok. 400 tys. osób. Największa zapadalność na reumatoidalne zapalenie stawów przypada na czwartą–piątą dekadę życia, przy czym kobiety chorują dwa–trzy razy częściej niż mężczyźni [11].

Tabela 1. Podstawowe dane epidemiologiczne chorób tkanki łącznej (według M.C. Hochberga: Epidemiology of rheumatic diseases, Saunders Co. Philadelphia 1990)
Rozpoznanie Występowanie Zachorowalność Zachorowalność
Reumatoidalne zapalenie stawów 0,5–1,0% populacji dorosłych 2–4/10 000 1:4
Zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa 0,05% populacji dorosłych nieznana 3:1
Choroba Stilla 0,015–0,06% populacji młodzieży szkolnej    
Dna moczanowa 0,01–0,05% 1–2/10 000 5:...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO