Patologie ścięgien mięśni strzałkowych

Choroby ścięgien strzałkowych można podzielić na trzy grupy: zapalenie ścięgien strzałkowych i ich pochewek, niestabilność ścięgien strzałkowych i uszkodzenie ścięgna. Wymienione patologie rzadko są prawidłowo diagnozowane. Literatura podaje, że jedynie 60% pacjentów z patologią ścięgien strzałkowych było trafnie zdiagnozowanych przy pierwszej ocenie klinicznej, a 40% ostrych zwichnięć ścięgien strzałkowych jest mylnie rozpoznawane jako skręcenie stawu skokowego [1, 3].

Anatomia i biomechanika

Mięsień strzałkowy długi (peroneus longus muscle – PL) rozpoczyna się na kłykciu bocznym kości piszczelowej, głowie strzałki oraz brzegu bocznym trzonu strzałki. Część włókien przyczepia się również do torebki stawu piszczelowo-strzałkowego górnego oraz do przegrody międzykostnej. Przyczep początkowy mięśnia strzałkowego krótkiego (peroneus brevis muscle – PB) znajduje się na bocznej powierzchni strzałki, w dwóch trzecich dolnej części jej trzonu. Oba mięśnie strzałkowe biegną powierzchownie, po bocznej stronie goleni, przechodząc w ścięgna, zawijają się za kostką boczną, kierują się dalej do przodu i w dół (zdj. 1). Przyczep końcowy mięśnia strzałkowego krótkiego znajduje się na guzowatości V kości śródstopia, czyniąc go silnym nawracaczem (63% całkowitej siły), wspomaga również zgięcie podeszwowe stopy. Mięsień strzałkowy długi kończy się na podeszwowej stronie kości klinowatej przyśrodkowej oraz podeszwowo-bocznej stronie podstawy pierwszej kości śródstopia. 
Funkcja tego mięśnia to oprócz nawracania i zginania stopy stabilizacja łuku poprzecznego stopy oraz stabilizacja i obniżenie pierwszego promienia. Dociążenie głowy I kości śródstopia jest podstawą prawidłowego obciążenia stopy (trzy punkty podporu), dlatego niewydolność mięśnia strzałkowego długiego znacznie zaburza dynamikę spiralną stopy. Oba mięśnie strzałkowe odpowiadają za pronację przodostopia względem tyłostopia, natomiast antagonistą mięśnia strzałkowego krótkiego jest mięsień piszczelowy tylny, który zapobiega koślawemu ustawieniu kości piętowej [2].

Na uwagę zasługuje kwestia mięśni strzałkowych jako stabilizatorów czynnych stawu skokowego. Ich funkcja pronująca wskazuje na to, że zapobiegają one nadmiernej supinacji, która ma miejsce podczas inwersyjnego...