Udary dzieli się na niedokrwienne, gdzie zaburzony jest transport krwi do mózgu, oraz krwotoczne, w których dochodzi do wynaczynienia krwi z łożyska naczyniowego. Zdarza się również, że ma miejsce krwotok w niedokrwionym obszarze mózgu, tzw. transformacja krwotoczna, w wyniku której często następuje nagłe pogorszenie stanu klinicznego pacjenta.
Do zmniejszenia ukrwienia mózgu przyczynia się spadek ciśnienia skurczowego krwi poniżej 90 mm Hg lub gwałtowne obniżenie powyżej 40 mm Hg [3]. Przyczyną niedokrwienia, inaczej zwanego zawałem mózgu, jest w większości przypadków znaczne zwężenie lub zamknięcie światła naczynia krwionośnego doprowadzającego krew do określonego obszaru mózgu. Taki stan może być bardzo groźny w skutkach i poprzez gwałtowne przyspieszenie procesu martwiczego doprowadzić do poważnych ubytków neurologicznych, a nawet śmierci. Według Światowej Organizacji Zdrowia, o udarze mówi się wówczas, gdy objawy utrzymują się u pacjenta powyżej 24 godzin i nie mają innej przyczyny niż naczyniowa [4].
Dzięki sieci naczyń i różnorodności połączeń istnieje jednak możliwość awaryjnego krążenia obocznego – indywidualnego, zależnego od stanu anatomicznego każdego pacjenta. Funkcjonowanie tego systemu wiąże się również ściśle z chorobami współistniejącymi, takimi jak: nadciśnienie tętnicze, miażdżyca, choroby serca i krwi oraz z zespołami, tj. ZZA (zespół zależności alkoholowej), który wystepuje dodatkowo ze stanami splątania, agresji, drażliwości itp. Generalna zdolność mózgu do procesów autoregulacji krążenia jest w dużej mierze podyktowana ogólnym ciśnieniem krwi tętniczej i żylnej.
Etiologia:
- miażdżyca – pęknięcie blaszki miażdżycowej w obrębie tętnic (szyjnych, wewnątrzczaszkowych), dochodzi do zatkania światła naczynia i zaburzenia przepływu krwi,
- lipohialinoza małych naczyń – proces zwyrodnieniowy głębokich naczyń przeszywa...