Kontrola posturalna jako pochodna funkcji ręki

Osobowość i charakter człowieka oraz specyfika jego działalności uzewnętrzniają się w wyglądzie i zręczności jego rąk. Ręka ludzka ma złożoną budowę anatomiczną, jest wyposażona w szereg wyspecjalizowanych receptorów o dużej wrażliwości, posiada także rozległą sensomotoryczną reprezentację korową. Często jest porównywana do precyzyjnej maszyny o wysokim stopniu wyspecjalizowania i doskonałości, dokładnie uporządkowanej w jednostce ważącej mniej niż 50 dag. Wykorzystując to jedyne w swoim rodzaju narzędzie, człowiek realizuje zamysły mózgu w szerokim spektrum czynnościowym [1].
Sir Charles Bell, XIX-wieczny anatom, fizjolog i neurolog, pisał: „To dzięki ręce robotnik zarabia na życie, rodzice pieszczą swoje dzieci, muzyk gra sonaty, ociemniały czyta, a głuchoniemy mówi”.
Wśród 240 kinematycznych stopni swobody charakteryzujących ciało człowieka aż 72 przypadają na kończyny górne, a po 25 na każdą z rąk. Oprócz tego sprężystość mięśni agonistycznych i antagonistycznych wprowadza do układu dodatkowe tzw. dynamiczne stopnie swobody, czyniąc z ręki jeden z najdoskonalszych fragmentów układu kostno-stawowo-mięśniowego [2].
Jako wszechstronne narzędzie chwytne ręka umożliwia wykonywanie czynności siłowych i transportowych, stanowi organ precyzyjnej i wielopłaszczyznowej manipulacji, realizuje zadania komunikacyjne w obszarze gestykulacji i komunikacji nonwerbalnej, percepcyjno-poznawcze oraz interakcyjno-społeczne, jest również źródłem ekspresji i artyzmu człowieka.
Zgodnie z teorią budowy ruchów N.A. Bernsteina skuteczność motoryczna jest ściśle związana z propriocepcją (feedforward system) oraz możliwością uzyskania za jej pomocą informacji o wyniku ruchu (feedback system). Jednak przy tak dużej liczbie stopni swobody niezbędne staje się zestrojenie (koordynacja) ruchów poszczególnych segmentów, by wykreować aktywność harmonijną przestrzennie, estetyczną i efektywną czynnościowo oraz o prawidłowym timingu (zgodność czasowa poszczególnych sekwencji zadania motorycznego, gwarantująca ekonomię ruchu) [3].
Główna trudność sterowania ruchami jest rozpatrywana jako konieczność zamrożenia (redukcji) nadmiernych stopni swobody jednych połączeń stawowych w cel...