KRIOTERAPIA MIEJSCOWA I OGÓLNOUSTROJOWA WSKAZANIA, RODZAJE, ZASTOSOWANIE W FIZJOTERAPII

Nowoczesne metody fizjoterapii

Leczenie zimnem polega na obniżaniu temperatury tkanek, na skutek czego w organizmie zachodzą reakcje korzystne dla zdrowienia. Do krioterapii należą wszystkie zabiegi z zastosowaniem temperatury poniżej 0°C. Obecnie jest ona często stosowanym zabiegiem, wykorzystującym różne formy ochładzania tkanek.

To, w jaki sposób niskie temperatury wpływają na organizm, zależy od kilku czynników:

REKLAMA

  • czasu ekspozycji na zimno,
  • wartości temperatury,
  • ilości ciepła,
  • szybkości, z jaką ciepło zostaje odebrane organizmowi [8]

Zachodzące reakcje dzieli się na miejscowe i ustrojowe – w zależności od tego, czy zabiegowi poddane jest całe ciało, czy określona okolica. Stosowanie krioterapii powoduje wiele korzystnych zmian biochemicznych, hormonalnych i klinicznych. W zasadzie zimno działa na organizm w dwóch fazach. W pierwszej organizm reaguje obronnie przed utratą ciepła. Mimo tego dochodzi do jego utraty i obniżenia temperatury. Głównym skutkiem jest skurcz naczyń krwionośnych i zmniejszenie przepływu krwi w początkowym okresie zabiegu. Dochodzi do zmniejszenia metabolizmu tkanek i dynamiki płynów, podwyższenia progu bólu, zwiększenia czynności nadnerczy, wzrostu ciśnienia tętniczego i żylnego, przewodnictwo nerwowe ulega zwolnieniu. Po tej reakcji następuje faza druga, objawiająca się zmniejszeniem napięcia i rozszerzeniem naczyń krwionośnych. Dochodzi do przekrwienia tkanek i nawet czterokrotnie większego przepływu krwi przez tkanki, zwiększenia ciepłoty skóry, wzrostu przemiany materii w części rdzennej, spadku ciśnienia tętniczego i żylnego [2, 8, 9].

Poza działaniem krioterapii na naczynia krwionośne i układ nerwowy, w przypadku krioterapii ogólnoustrojowej, dochodzi do wzrostu wydzielania hormonów: adrenaliny, noradrenaliny, kortykotropiny (ACTH), testosteronu u mężczyzn oraz kortyzolu. Nie stwierdzono wzrostu wydzielania hormonu luteinizującego, wzrostu i hormonu dojrzewania pęcherzyków. Zmianie ulegają także parametry krwi. Badania laboratoryjne potwierdzają zwiększenie do górnej normy wartości stężeń leukocytów, hemoglobiny, kreatyniny oraz płytek krwi. Naczynia krwionośne reagują skurczem, a następnie rozkurczeniem i silnym przekrwieniem. Dochodzi do poprawy drenażu żylnego i limfatycznego. Napięcie mięśniowe ulega obniżeniu, zwolnione jest przewodnictwo nerwowe.

Pod wpływem zachodzących reakcji osiągane są różne efekty. Efekt przeciwbólowy uzyskiwany jest dzięki kilku czynnikom. Wynika z „zablokowania” przez zimno receptorów czuciowych, ich połączeń z prioprioceptorami, a także zwolnienia przewodnictwa we włóknach czuciowych, zablokowania uwalniania mediatorów bólu. Związek z działaniem przeciwbólowym ma ponadto teoria kontrolnych bramek. Tłumaczy ona hamujący wpływ odczuwania bólu przez receptory skórne. Stymulacja ne...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO