Manualne diagnozowanie i leczenie układu powięziowego i membranowego po urazie biczowym (whiplash)

Protokoły fizjoterapeutyczne

Wśród ogromnej różnorodności urazów mechanicznych smagnięcie biczem (tzw. whiplash) przejawia się w najbardziej drastyczny sposób podczas wypadków samochodowych. Whiplash prowadzi do szeroko zakrojonych zmian funkcjonalnych, a nawet strukturalnych w obszarze ludzkiego organizmu, w szczególności przy zapiętym pasie bezpieczeństwa.

Pasy są niezbędne dla ratowania ludzkiego życia podczas wypadku, ale niestety przyczyniają się też do ogromnych wewnętrznych deformacji układu tkanki łącznej w sytuacji zderzenia. Na ciało oddziałują wtedy duże siły przyspieszenia i hamowania, pas natomiast powoduje, że jedne części ciała są trzymane w miejscu, np. tułów, podczas gdy inne, np. głowa, mają możliwość wejścia w zgięcie i wyprost przekraczające bariery funkcjonalne danej osoby. Ciężar głowy za sprawą oddziałujących sił zmusza kark do skurczenia się i rozciągnięcia, podczas gdy reszta ciała pozostaje zakotwiczona na siedzeniu samochodu – w konsekwencji przez ciało jako całość przebiega ruch wyrzucający przypominający smagnięcie biczem.

Fizyczna rzeczywistość urazu biczowego

Wypadki oddziałują na ludzkie życie w wieloraki sposób na poziomie fizycznym, ale też psychologicznym. Zdarza się, że koszt emocjonalny związany z wypadkiem wywiera drastyczny wpływ na życie prywatne i zawodowe poszkodowanego. Niekiedy są to bardzo dramatyczne zdarzenia odbijające piętno nawet na głębokim poziome egzystencjalnym danej osoby. Przeżycia te mogą złożyć się na tzw. niepełne doświadczenie śmierci, pojęcie użyte wiele lat temu przez francuskiego psychoanalityka Lacana.

Na poziomie fizycznym wypadek przejawiać się będzie na wiele sposobów:

  • duże siły oddziałują na wszystkie składowe ludzkiego organizmu w bardzo krótkim czasie, powodując natychmiastowe i długofalowe zmiany w morfologii tkanek,
  • siły te mogą trwale uszkodzić pojedyncze jednostki organizmu, np. powłoki powięziowe w warstwach bardziej powierzchownych bądź błony/membrany położone głęboko wewnątrz,
  • siły zmieniają sposób, w jaki układ mięśniowo-szkieletowy dokonuje koordynacji ruchowej,
  • siły zmieniają sposób, w jaki poszczególne podsystemy funkcjonują w swoim obrębie jako układy,
  • dochodzi do modyfikacji zasad rządzących interakcją pomiędzy poszczególnymi podsystemami w organizmie, sposobu, w jaki układ mięśniowo-szkieletowy, krwionośny oraz limfatyczny oddziałują na siebie,
  • mogą spowodować zmiany w funkcjonowaniu układu wewnątrzwydzielniczego, w szczególności na poziomie mózgu, co może prowadzić do zaburzenia równowagi wydzielanych substancji w układzie krwionośnym.

Dla zrozumienia powyższych procesów niezbędne jest przyjrzenie się podstawowym zasadom fizyki, które w przypadku ciała ludzkiego cechuje ogromna złożoność. Ludzki organizm nie jest bowiem złożony wyłącznie z ciał stałych. Składa się on z elementów, które tylko do pewnego stopnia podlegają zasadom fizyki ciała stałego. Do tego dochodzi rozległy świat dynamiki płynów i hydrostatycznych przepływów ciśnień, w którym ciało człowieka również funkcjonuje. Co za tym idzie, ciało podlega pewnej dynamice turbulencji, którą można zrozumieć dzięki obserwacji natury, np. ruchu mas wody w dole wodospadu.

Jak wspomniano wcześniej, fizyczna rzeczyw...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO