Metody oceny ryzyka upadków osób starszych

Z praktyki gabinetu Otwarty dostęp

Proces starzenia jest związany ze stopniowo postępującym upośledzeniem funkcji układu ruchowego i systemu posturalnego. Głównym objawem niestabilności posturalnej są zaburzenia równowagi, a w efekcie upadki. Dane statystyczne podają, że utrata równowagi występuje u 14% populacji w przedziale 50–60 lat. W ciągu kolejnych 10 lat prawdopodobieństwo upadku wzrasta średnio do 22%, a wśród 80-latków problem utraty równowagi dotyka 33% osób [1].

Problemowi upadków osób w podeszłym wieku poświęca się sporo uwagi, ponieważ wiążą się one z pogorszeniem sprawności i jakości życia [2]. W związku z tym poszukuje się obiektywnych miar, które pozwalają na diagnozę osób zagrożonych upadkami. Wybór właściwych metod umożliwia dokładną ocenę osób starszych pod kątem ryzyka upadków [3]. 
Według National Institute for Clinical Excellence UK badanie chodu i równowagi należy przeprowadzić u każdego starszego pacjenta, który w wywiadzie zgłasza występowanie co najmniej jednego upadku w ciągu ostatnich 12 miesięcy [4]. 
Dużą popularnością cieszą się testy funkcjonalne służące do oceny ryzyka upadków u osób starszych. Testy charakteryzują się połączeniem elementów fizjologicznych i wymogów czynnościowych odtwarzających rzeczywiste codzienne aktywności, takie jak chodzenie czy utrzymanie równowagi. Zaletą testów jest ich duża dostępność, krótki czas ich przeprowadzenia oraz możliwość zastosowania w każdych warunkach [3].
Testy kliniczne oceniające równowagę dzielą się na testy dające wyniki jakościowe i ilościowe oraz testy, które służą do oceny równowagi statycznej i dynamicznej [5].
Do testów jakościowych zalicza się m.in. próbę Romberga, próbę Unterbergera i testy Tandema – Tandem Stance Test, Tandem Walk Test i Tandem Pivot 180°. Wadą testów jest to, że dają ogólny, niedokładny i subiektywny wynik, który nie pokazuje stopnia zaawansowania zaburzeń równowagi [5]. 
Do testów ilościowych zalicza się m.in. test „wstań i idź” (ang. Timed Up & Go Test), Dynamic Gait Index (DGI), The Step Test, Performance-Oriented Mobility Assessment (POMA) – test Tinetti, Four Square Step Test (FSST), Fullerton Advanced Balance Scale (FAB), test stania na jednej nodze (ang. One Leg Stance, OLS), test zasięgu funkcjonalnego (ang. Functional Reach Test) czy skalę Berga (ang. Berg Balance Scale, BBS). Zaletą testów ilościowych jest mierzalny wynik diagnostyczny, powtarzalność oraz możliwość obrazowania stanu funkcjonalnego pacjenta [5–11]. 
Wymienione testy polegają zwykle na wykonaniu czynności, które przypominają te wykonywane w życiu codziennym. Pozwala to na wyodrębnienie dysfunkcji i umożliwia wdrożenie ćwiczeń stanowiących profilaktykę upadków.

REKLAMA

Testy jakościowe

Próba Romberga
Próba Romberga polega na swobodny...

Ten artykuł jest dostępny tylko dla zarejestrowanych użytkowników.

Jeśli posiadasz już konto, zaloguj się.

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO