Porażenie Bella – przyczyny, objawy i rehabilitacja
Idiopatyczny niedowład nerwu twarzowego został nazwany porażeniem Bella od nazwiska angielskiego neurologa sir Charlsa Bella, który to jako pierwszy wykazał, że mięśnie mimiczne twarzy są unerwione przez nerw VII czaszkowy.
Porażenie Bella oznacza wystąpienie nagłego, jednostronnego niedowładu obwodowego lub porażenia o nieustalonej etiologii. Jest to najczęstsza postać wszystkich niedowładów w obrębie nerwów czaszkowych. U chorych występuje asymetria twarzy przy ruchach mimicznych, poszerzeniem szpary powiekowej, obniżeniem kącika ust, wygładzeniem czoła oraz spłyceniem bruzdy nosowo-wargowej po stronie uszkodzenia. Występują trudności z artykulacją a jedzenie oraz picie są dla tych pacjentów dużym problemem. Objawy choroby mogą mieć różne nasilenie uzależnione od stopnia uszkodzenia poszczególnych gałęzi nerwu twarzowego. W wielu przypadkach niedowładu mięśnia okrężnego oka można stwierdzić objaw Bella, który polega na tym, że nie jest możliwe całkowite zamknięcie szpary powiekowej, można wtedy zaobserwować fizjologiczny współruch uniesienia gałki ocznej ku górze i nieco na zewnątrz.
Ocenę stopnia porażenia nerwu twarzowego można wykonać stosując skalę Pietruskiego lub House’a i Brackmanna. W początkowym okresie choroby podstawą jest odpowiednia diagnostyka i konsultacja ze specjalistą oraz jak najwcześniejsze wdrożenie programu rehabilitacji aby zapobiec powstaniu zaników i przykurczów mięśni mimicznych. Ważna jest również edukacja pacjenta w jaki sposób ma prowadzić ćwiczenia w warunkach domowych oraz jak chronić porażony nerw. Bardzo pomocnym sposobem wspomagania procesu rehabilitacyjnego okazuje się KINESIO® TAPING.
Historia i zasady działania Kinesio Taping w rehabilitacji
Kinesio Taping został stworzony przez doktora Kenzo Kasae w Japonii w latach 70. ubiegłego wieku w celu wspomagania naturalnych procesów zdrowienia, a także zapewnienia wsparcia i stabilizacji dla mięśni i stawów bez ograniczania zakresu ruchu. Stale się rozwija i znajduje coraz szersze zastosowanie dla plastrów Kinesio Tex Gold i skutecznie wspomaga leczenie w wielu schorzeniach. Stosowana taśma wykonana jest z bawełny i pokryta akrylowym klejem a strukturą ma przypominać ludzką skórę. Zaletą tych taśm jest 24 godzinna ciągłość terapii przez 4–5 dni oraz możliwość wykonywania czynności dnia codziennego włączając kąpiele.
Zastosowanie Kinesio Taping w rehabilitacji porażenia Bella
Aplikacje z taśm Kinesio ® Tex Gold były wykonywane u pacjenta leżącego tyłem. Napięcie, sposób ich cięcia oraz kierunek nakładania musi być dobrana indywidualnie dla każdego pacjenta uwzględniająca testy funkcjonalne mięśni mimicznych twarzy. Zastosowano cztery aplikacje: pierwsza typu I początek warga górna a część bazowa z 25%–50%, koniec na kości nosowej, druga typu I początek warga górna napięcie 25%–50% koniec na kości jarzmowej również bez napięcia, trzecia typu I początek pod wargą dolną bez napięcia a część bazowa z 25%–50%, koniec na kości jarzmowej bez napięcia, czwarta początek powieka górna napięcie papieru koniec kość jarzmowa (Zdj. 1). Zmiana taśm Kinesio® Tex Gold następowała co dwa dni. Stosowano taśmy w kolorze beżowym a tylko dla lepszego pokazania aplikacji zastosowano kolor różowy. Przed jak i po każdej aplikacji przeprowadzano testy funkcjonalne oraz wykonywana była dokumentacja fotograficzna.
PODSUMOWANIE
Wczesne rozpoczęcie zabiegów fizykalnych, kinezyterapii oraz Kinesio® Tapingu w przypadku porażenia nerwu twarzowego ma istotne znaczenie na uzyskane efekty. Zastosowanie plastrów Kinesio® Tex Gold od samego poczatku terapii daje wyraźną poprawę podczas artykulacji, jedzenia, picia a przede wszystkim symetrii twarzy już po pierwszych aplikacjach.
Taśmy ponad to poprawiają mikrokrążenie przyspieszając procesy regeneracyjne w obrębie uszkodzonych struktur, zapobiegając nadmiernemu rozciągnięciu mięśni oraz stymulując czucie głębokie. Działanie plastrów Kinesio® Tex Gold utrzymujące się przez 24 godziny to najdłuższa terapia, a połączona z zabiegami fizykalnymi oraz ćwiczeniami wykonywanymi w domu przez pacjenta przynosi szybko widoczne efekty dające mu nadzieję na wyzdrowienie i motywujące do współpracy w procesie rehabilitacji.
BIBLIOGRAFIA:
- Bochenek A., Reicher M. Anatomia człowieka 2009.
- Deja A., Biernacka A., Jabłońska-Brudło J., Bakuła S. Fizjoterapia w porażeniu Bella. Fizjoterapia 2002, 10, 3-4,
- Grochmal S., Zielińska-Charszewska S. Rehabilitacja w chorobach układu nerwowego. PZWL, Warszawa 1987,
- Kase K., Wallis J., Kase T. Clinical therapeutic applications of the Kinesio Taping method. Tokyo: Ken’I Kai Co. LTD; 2003
- Kiebzak W., Szmigiel C., Śliwiński Z., Zięba M. Porównanie koncepcji leczenia usprawniającego wuszkodzeniach nerwu twarzowego u dzieci. Fizjoter. Pol. 2006, 6, 22-6 90-100.
- Kwolek A., Pabis M., Sochacka A., Zwolińska J. Postępowanie wobwodowym porażeniu nerwu twarzowego. Post. Rehab., 2004, 18, 45-48.
- Mika T., Kasprzak W. Fizykoterapia. PZWL Warszawa 2001 8. Mumenthaler M., Schliack H. Uszkodzenia nerwów obwodowych. Rozpoznanie i leczenie. PZWL Warszawa 1998
