Profilaktyka dolegliwości bólowych kręgosłupa lędźwiowego u terapeutów. ocena I TERAPIA według koncepcji kinetic control mity czy Fakty poparte dowodami?

Najwięcej danych w literaturze dotyczących występowania bólu w odcinku lędźwiowym kręgosłupa wśród zawodów związanych z ochroną zdrowia dotyczy pielęgniarek. W tej grupie zawodowej problem bólu kręgosłupa lędźwiowego jest powszechny. Z badań wynika, że zwiększa się on wraz z wydłużaniem się stażu pracy i jest również powiązany z brakiem uprawiania sportu [3, 11, 13]. Natomiast niewiele jest danych epidemiologicznych dotyczących problemów bólowych i zmian degeneracyjnych w kręgosłupie lędźwiowym u fizjoterapeutów, a te, które są, dowodzą, że jest to zjawisko powszechne w tej grupie zawodowej [10].

Główną przyczyną dolegliwości wśród przedstawicieli tej grupy zawodowej jest przyjmowanie wymuszonej, długotrwałej pozycji, częstego schylania się i podnoszenia znacznych ciężarów. Dodatkowym niekorzystnym czynnikiem wpływającym na powstanie dolegliwości bólowych jest długość pracy, która często nie ogranicza się do jednego etatu. Praca „po pracy” w złych warunkach dodatkowo obciąża układ ruchu, nie pozostawia wystarczająco dużo czasu na regenerację organizmu i nie pozwala na regularną aktywność fizyczną [10]. Częste przyjmowanie biernie wymuszonej pozycji wpływa hamująco na mięśnie, które stabilizują region kręgosłupa lędźwiowego i obręczy biodrowej [9, 12]. Stwarza to sytuację, w której po dłuższym czasie powstaje i utrwala się dysfunkcja funkcjonalna (zdj. 1A–B). Najczęściej pierwotnie ma ona charakter aktywny, dotyczy tylko zmiany napięcia mięśni, ale z czasem przyjmuje charakter pasywny przejawiający się przykurczem mięśni, torebek stawowych i powstawaniem osteofitów.

Fizjoterapeuta nie ma możliwości uniknięcia niekorzystnej dla siebie pozycji w trakcie pracy, gdyż znaczna jej część wykonywana jest w pochyleniu, zarówno w pozycji stojącej, jak i siedzącej, w której zakres kątowy tego zgięcia oscyluje w granicach 0–30°. Wszystkie ruchy kręgosłupa lędźwiowego są wielopłaszczyznowe, sprzężone ze sobą i z ruchem miednicy oraz stawów biodrowych. Zatem sposób pochylania się do przodu u każdego będzie inny i zależny od tego, czy:

• kontroluje wszystkie kierunki ruchu (zgięcie, wyprost, rotacja) w całym kompleksie lędźwiowo-miedniczno-biodrowym, czy dominują mięśnie jednostawowe,
• ma odpowiednią długość i elastyczność mięśni wielostawowych,
• kontroluje translacje w poszczególnych stawach tego kompleksu.

Oprócz wyżej wymie...