Bóle nocne budzące i niepozwalające na ponowne zaśnięcie oraz osłabienia mięśniowe i parestezje towarzyszące TOS w ciągu dnia są bardzo dużą przeszkodą w prawidłowym funkcjonowaniu. Te objawy często są wynikiem uszkodzenia/ucisku na nerwy w obrębie splotów nerwowych lub na naczynia kwionośne. Przyczyna ich wystąpienia może być dwojaka:
REKLAMA
- Anatomiczna – wynika z anomalii budowy anatomicznej, przeciążenia, przerostu lub niewłaściwego usytuowania prawidłowych tkanek będących w pobliżu wrażliwej struktury nerwowej czy naczyniowej,
- Postawna – zależna od postawy, jaką przyjmujemy podczas pracy i odpoczynku, a także od rodzaju wykonywanych czynności w życiu codziennym.
Ze względu na interdyscyplinarność (ortopedyczną, neurologiczną, naczyniową, rehabilitacyjną i inne) tego zespołu, oraz – ze względu na wielorakość symptomów i objawów – diagnoza i terapia przyjmują różnorakie „oblicza” opisywane różnymi nazwami określającymi poszczególne wzorce kliniczne w obrębie jednego zespołu (tabela 1). Pomimo że upłynęło już wiele lat od opisania po raz pierwszy zespołu ucisku pęczka naczyniowo-nerwowego (Cooper 1821 rok), jego rozpoznanie i leczenie nadal przysparzają klinicystom wiele kłopotów. Nieprawidłowe rozpoznanie istoty uszkodzenia może decydować o podjęciu wadliwej terapii, która w najlepszym przypadku nie pogorszy dolegliwości. Większość lekarzy używa do diagnozy badań obrazowych, takich jak rentgen (RTG), angiografia, elektromiografia (EMG), będących w przypadku diagnozy uszkodzenia tylko elementami dodatkowymi. Warto jest poszukać rzetelnej i ekonomicznej metody diagnostycznej, która przede wszystkim będzie przydatna dla ustalenia właściwego postępowania leczniczego – zachowawczego (rehabilitacji) lub operacyjnego.
| Zespół bark–ręka |
| Zespół pierwszego żebra piersiowego |
| Zespół dodatkowego żebra – „żebro szyjne” |
| Zespół ramienno-szyjny |
| Zespół mięśni pochyłych |
| Zespół głowy ramiennej |
| Zespół Adsona |
| Porażenie „Rucksack” |
| Zespół cieśni szyjno-piersiowej |
| Zespół Naffzingera |
| Zespół Havensa |
| Współczulna algodystrofia |
Diagnoza kliniczna powinna opierać się na podstawowych, fizjologicznych, specyficznych ruchach w poszczególnych stawach składających się w warunkach patologii na charakterystyczny wzorzec określonego typu uszkodzenia. Badania obrazowe (aparaturą diagnostyczną) są używane jedynie w celu różnicowania podobnych klinicznie dolegliwości lub potwierdzeniu już wcześniej postawionej hipotezy urazu.
Ogólne zasady badania klinicznego w TOS
Wywiad
Ze względu na przemijający charakter symptomów często musimy opierać się na precyzyjnie zadanych pytaniach i odpowiedziach. Uszkodzenia nerwowe są charakterystyczne dla poszczególnych grup wiekowych i dają nam jakieś prawdopodobieństwo diagnostyczne, np. częsty typ uszkodzenia splotu ramiennego o charakterze anatomicznym występuje między 20.–30.
rokiem życia, dla typu posturalnego jest to pacjent w średnim wieku i starszy. Podobna sytuacja dotyczy płci (zespół pierwszego żebra jest częsty u kobiet). Rodzaj wykonywanej pracy czy hobby może nam dać wyobrażenie na temat przyczyny uszkodzenia oraz podejście do pacjenta podczas terapii (ostra forma TOS podczas dźwignięcia ciężkiego przedmiotu).
Symptomy rozpoczynające uraz
Jeżeli początek jest związany z urazem, powinien być dokładny opis wypadku, który miał wpływ na powstanie symptomów. Jeżeli nastąpił spontaniczny rozwój symptomów, ważne jest, czy symptomy powstały nagle, czy pojawiały się stopniowo. Powinniśmy też uzyskać informacje na temat stałości symptomów: czy utrzymują się ciągle (z niewielkimi wahaniami), czy są zmienne zależnie od pory dnia – po południu, w nocy czy rano. Czy są czynności, które mają wpływ na pogorszenie/polepszenie (zmniejszenie lub eliminacja) symptomów.
Lokalizacja wystąpieni...
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- ...i wiele więcej!
