Stwardnienie rozsiane

Podstawowe dane dotyczące występowania stwardnienia rozsianego w Europie są następujące:

1. Częstość występowania: 40‑160/100 000 osób, 
2. Cwukrotnie większe ryzyko zachorowania u kobiet,
3. Największe ryzyko zachorowania w grupie wiekowej 20–40 lat i wśród mieszkańców Europy Północnej [27, 29],
4. Średni czas życia od momentu zachorowania: 25–35 lat, tj. skracający oczekiwaną długość życia jedynie o kilka lat [29].

Objawy kliniczne stwardnienia rozsianego (sclerosis multiplex – SM) obejmują poważne nakładające się na siebie deficyty neurologiczne: od zaburzeń wzroku i czucia, poprzez deficyty motoryczne i osłabienie, problemy z pęcherzem i wypróżnieniem się aż po różne zmiany emocjonalne (euforie, depresje, zachowanie nieadekwatne do sytuacji). W zależności od postaci i stadium choroby wymienione czynniki mogą występować z różną częstotliwością, w różnych kombinacjach i natężeniu, np. męczliwość występuje u ok. 80% pacjentów [27]. 

Przyczyny i mechanizm SM nie zostały jeszcze do końca zbadane. Zakłada się współistniejące przyczyny immunologiczne, genetyczne i środowiskowe. Brak jest zbadanych czynników profilaktycznych, a silne zróżnicowanie symptomów i prognoz wymusza diag-
nostykę objawową z jednoczesnym wykluczeniem innych przyczyn oraz diagnostykę rezonansu magnetycznego (RM) umożliwiającą wykrycie ognisk demielinizacji. 

Najczęściej spotykane postaci SM to postać nawracająca (emitująco-rzutowa – SM RR) – naprzemienne rzuty choroby i remisje; pierwotnie-przewlekła (SM PP) oraz wtórnie-przewlekła (SM SP). Terapia zależy m.in. od stadium choroby i siły objawów i składa się przede wszystkim z farmakoterapii i rehabilitacji. Farmakoterapia obejmuje m.in. stosowanie glikokortykosteroidów, a w przypadku braku efektów – leków immunosupresyjnych, a w ostatnich latach 
– immunoterapię. Dodatkowy element terapii stanowi dbałość o ogólny stan zdrowia, m.in. unikanie infekcji, przemęczenia, przegrzania itp. Niezwykle ważną częścią terapii w SM jest rehabilitacja zapewniająca maksymalną dos...