Whiplash – uraz smagnięcia biczem – jest to termin stosowany do opisywania urazów odcinka szyjnego kręgosłupa, które następują w wyniku nagłego odgięcia głowy ku tyłowi, a następnie odgięcia głowy do przodu. Do tego urazu dochodzi głównie podczas wypadków samochodowych. Whiplash jest to angielska nazwa, którą tłumaczy się jako „strzelanie z bata” lub „strzelanie z bicza”. Zespół smagnięcia biczem definiuje się jako zespół objawów występujących po urazie szyi. Uszkodzeniu mogą ulec mięśnie, ścięgna, krążki międzykręgowe, a także nerwy okolicy szyi.
POLECAMY
Mechanizm powstawania urazu
Uraz odcinka szyjnego – whiplash – powstaje w wyniku bardzo szybkiego bezwładnego ruchu głową przypominającego ruch smagnięcia biczem. Tak jak zostało napisane wyżej, najczęściej dochodzi do niego w wyniku wypadków komunikacyjnych. W takich sytuacjach na odcinek szyjny kręgosłupa oddziałują duże przeciążenia zgięciowo-wyprostne, których mechanizm powstawania jest związany z gwałtownymi zmianami przyspieszenia. W trakcie urazu w momencie wypadku w pierwszej fazie na tułów oddziałuje bardzo silne szarpnięcie w jednym kierunku, w tym samym momencie głowa odgina się w kierunku przeciwnym do ruchu tułowia. W drugiej fazie wypadku, po wygaśnięciu działających sił, dochodzi do ponownego szarpnięcia głowy, tym razem w kierunku przeciwnym. Dochodzi więc do urazu zgięciowego, jeżeli ruch najpierw był w tył, a następnie do przodu, bądź wyprostnego, kiedy sytuacja jest odwrotna.
Do urazu whiplash bądź urazów z podobnym mechanizmem może dochodzić również podczas skoków do zbyt płytkiej wody bądź po skorzystaniu z przejażdżek kolejkami w wesołych miasteczkach.
Modele zespołu whiplash
W fizjoterapii występują cztery główne t...