Wieloetapowe postępowanie fizjoterapeutyczne w przypadku urazowego złamania kości skokowej – analiza przypadku. Część 2

Fizjologiczne następstwa bezczynności ruchowej

Uraz w obszarze narządu ruchu bez względu na jego przyczynę stanowi podstawę, aby w procesie leczniczym zastosować tymczasowe unieruchomienie uszkodzonej części ciała. Współczesne metody lecznicze są nastawione na zmniejszenie czasu oraz zakresu zastosowanego bezruchu, zwłaszcza w pozycji leżącej, do niezbędnego minimum. Coraz większą wagę przykłada się do leczniczego działania ruchu. Jednak nie tylko poszkodowana kończyna ulega w takim przypadku regresywnym zmianom fizjologicznym. Procesy te odbywają się na wielu poziomach w różnych układach ciała i następują już od pierwszej doby od unieruchomienia. Do najważniejszych należą:

• Zmiany na poziomie układu kostnego – już w pierwszej dobie pozostawania w pozycji leżącej zwiększa się wydalanie jonów wapnia wraz z moczem (wzrost diurezy). Jest to jeden z elementów tzw. atrofii kości (niedożywienia), które pojawia się w wyniku braku działania siły grawitacji i gorszego ukrwienia kości. Wpływa to negatywnie na jej wytrzymałość mechaniczną (zaburzenie formowania macierzy kolagenowej), a także na zdolność magazynową (sole mineralne). W pierwszej kolejności gęstość kości zmniejsza się w rejonie kończyn dolnych.
• Zmiany w układzie mięśniowo-stawowym – kilkudniowe unieruchomienie, niezależnie od pozycji ciała, jest przyczyną zaniku mięśni (zwłaszcza posturalnych), któremu towarzyszy wzmożone wydalanie azotu wraz z moczem, będące objawem rozkładu białek mięśniowych. Zanik może pojawić się w obszarze całego ciała, ale najbardziej widoczny jest w mięśniach kończyn dolnych. Najbardziej narażone na zmiany są mięśnie zginacze podeszwowe stopy, które biorą udział w przenoszeniu ciężaru ciała podczas lokomocji, i w tych właśnie mięśniach zmiany przekroju są największe (sięgają nawet 30% wartości wyjściowych).
• Zmiany w układzie krążenia – nawet krótkotrwałe przyjęcie pozycji leżącej jest czynnikiem wyzwalającym zmiany w układzie...