Wspomaganie terapii dziecka z autyzmem metodą Snoezelen – Sala Doświadczania Świata

Autyzm jest złożonym zaburzeniem neurorozwojowym spowodowanym dysfunkcją pewnych struktur i systemów mózgowych. Zaburzenie rozwoju tych struktur może być spowodowane działaniem czynników genetycznych, uszkodzeniami w czasie ciąży, porodu czy w pierwszych miesiącach życia dziecka. Autyzm u każdego dziecka objawia się trochę inaczej. Taka sama diagnoza u dwóch różnych osób może dotyczyć innego charakteru, zachowań i możliwości. Dlatego mówimy o spektrum zaburzeń – od łagodnych objawów do głębokich, które wpływają na wszystkie sfery życia [1].

Rokowanie w autyzmie dziecięcym jest w dużej mierze zależne od sprawności intelektualnej. Osoby autystyczne często mają obniżoną sprawność intelektualną – występuje ona nawet u 70% z nich. W pozostałych przypadkach mieści się ona w granicach normy. Kolejnym czynnikiem wpływającym na rokowanie jest występowanie chorób współistniejących oraz posługiwanie się językiem służącym do komunikacji przed piątym–siódmym rokiem życia. U 50% osób z autyzmem do końca życia nie rozwija się umiejętność werbalnego komunikowania się. Zazwyczaj osoby takie mają problemy w interakcjach społecznych oraz zachowują sztywny wzorzec zachowań i zainteresowań [2].

Etiologia zaburzeń autystycznych

Autyzm jest wrodzony oraz związany z nieprawidłowym funkcjonowaniem i rozwojem mózgu, dlatego trudno określić przyczynę powstawania tego zaburzenia. U jego podłoża znajdują się różne czynniki, które wchodzą ze sobą w interakcje. Nie wiadomo, który dokładnie czynnik decyduje o pojawieniu się u dziecka autyzmu.

Ujawnienie się autyzmu jest zależne od wielu czynników zarówno genetycznych, jak i środowiskowych. Podstawową rolę odgrywają czynniki genetyczne, które odpowiadają za predyspozycje do pewnego funkcjonowania społecznego, w tym trudności w komunikowaniu się z innymi ludźmi. Predyspozycje genetyczne mogą odpowiadać za preferowanie samotności lub niewielkiego kręgu znajomych, brak zainteresowania kontaktem z innymi osobami oraz opóźnienie rozwoju mowy.

Znaczącą rolę odgrywają również czynniki działające podczas ciąży i porodu. Uszkadzają one układ nerwowy w okresie płodowym i poporodowym. Są to najczęściej:

• infekcje wewnątrzłonowe,
• przebyte infekcje matki w czasie ciąży,
• niedotlenienie płodu,
• dziecięce porażenie mózgowe,
• przedwczesny poród,
• wady wrodzone,
• krwawienie w pierwszym trymestrze ciąży,
• smółka w wodach płodowych (tzw. zielone wody płodowe).

Dodatkowymi przyczynami mogą być zaawansowany wiek matki i ojca, palenie papierosów i spożywanie alkoholu przez matkę podczas ciąży [1, 2, 4].

Objawy autyzmu

Zaburzenia rozwoju i funkcjonowania ośrodkowego układu nerwowego charakteryzują się zakłóceniami zdolności komunikowania uczuć i budowania relacji interpersonalnych, zubożeniem i stereotypowością zachowań oraz trudnościami z integracją wrażeń zmysłowych.

W przypadku autyzmu...