Zakrzepica żył głębokich

Z praktyki gabinetu

Codzienna praktyka zawodowa fizjoterapeuty często rodzi pytanie, czy jego postępowanie nie zaszkodzi pacjentowi. Nierzadko zdarza się, że pozornie błahe objawy, na skutek błędnej interpretacji, mogą prowadzić do stanów zagrażających życiu.

Przykładem takiej sytuacji jest pojawienie się u pacjenta bolesności w obrębie goleni, która często ignorowana, może być objawem zakrzepicy żył głębokich prowadzącej do zatorowości płucnej, a w konsekwencji – śmierci pacjenta. Niezwykle istotna w tym aspekcie jest dobra współpraca fizjoterapeuty z lekarzem oraz szczegółowa i wszechstronna diagnostyka pozwalająca na prawidłową weryfikację zgłaszanych przez pacjenta objawów. 

REKLAMA

Zakrzepicą żył głębokich nazywane jest powstanie zakrzepu w układzie żył głębokich, najczęściej występujących w obrębie kończyn dolnych. Powstający zakrzep będący skupiskiem erytrocytów i włóknika prowadzi do niedrożności w naczyniach, uniemożliwiając odpływ krwi z odcinka zlokalizowanego poniżej miejsca zablokowania. Należy pamiętać, że powstały zakrzep może ulec oderwaniu i poprzez układ żylny zostać przemieszczony do naczyń płucnych, wywołując tym samym zatorowość płucną będącą stanem zagrożenia życia [1, 4, 5, 8].

Zakrzepica żył głębokich jest chorobą o wieloczynnikowej patogenezie. U jej podłoża znajdują się trzy podstawowe czynniki opisane w 1856 r. przez niemieckiego patologa Rudolfa Virchowa – w piśmiennictwie występujące pod nazwą „triada Virchowa”. Należą do nich: 

  • zastój krwi w układzie żylnym, 
  • zmiany składu krwi,
  • nieprawidłowości występujące w obrębie ścian naczyń. [1, 4, 5, 8]

 

Tab. 1. Czynniki ryzyka zakrzepicy żył głębokich
  • wiek powyżej 40. roku życia
  • unieruchomienie
  • przebyty epizod żylnej choroby zakrzepowo-zatorowej
  • nowotwory złośliwe
  • duże zabiegi chirurgiczne
  • otyłość
  • żylaki
  • zawał serca
  • udar mózgu
  • złamania kości miednicy, uda i podudzia
  • zastoinowa niewydolność krążenia
  • obecność cewnika w żyle udowej
  • ciąża i połóg
  • stosowanie doustnej antykoncepcji
  • palenie tytoniu
  • hormonalna terapia zastępcza
  • posocznica
  • trombofilie
  • niewydolność serca
  • sepsa
  • czerwienica 

 

Uszkodzenia ścian naczyń powstają najczęściej w przebiegu zabiegów chirurgicznych, urazów, niedotlenienia komórek oraz nacieków nowotworowych. Turbulentny sposób przepływu krwi w obrębie uszkodzenia naczynia prowadzi do osadzania oraz zlepiania się płytek krwi. Uruchomiona kaskada krzepnięcia prowadzi do zmniejszenia światła naczynia bądź całkowitego jego zamknięcia, uniemożliwiając tym samym płynny przepływ krwi, a w konsekwencji prowadząc do niewydolności żylnej [5, 8].

Istnieje wiele sytuacji, w których organizm narażony jest na powstanie zakrzepicy. Do najczęstszych zalicza się długotrwałe unieruchomienie spowodowane h...

Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów

Co zyskasz, kupując prenumeratę?
  • 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
  • Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
  • ...i wiele więcej!

Przypisy

    POZNAJ PUBLIKACJE Z KSIĘGARNI FIZMEDIO