Złamania kości należą do najczęstszych następstw wypadków komunikacyjnych
oraz różnego rodzaju urazów i kontuzji, w tym również kontuzji sportowych. Złamaniem określane jest przerwanie ciągłości kości obejmujące cały jej przekrój. Powstaje na skutek działania sił przekraczających wytrzymałość tkanki kostnej. Mechanizm urazów może być bezpośredni lub pośredni. Często towarzyszą im uszkodzenia tkanek otaczających czy też dodatkowe urazy wielonarządowe. Złamania wymagają długotrwałego leczenia oraz obarczone są dużymi kosztami (leczenie, absencja chorobowa).
Ze względu na przebieg szczeliny wyróżnia się złamania podłużne, poprzeczne, skośne, spiralne oraz złamania wielofragmentowe. Fragmenty kości mogą ulec przemieszczeniu w różnych kierunkach – zarówno w trakcie urazu, jak i wtórnie w wyniku pociągania tkanek. Przemieszczenia kości mogą być tak duże, że powodują przerwanie ciągłości skóry, a więc złamania otwarte. Złamania te są najgroźniejsze z uwagi na rozległość urazu i możliwość zakażenia. Najczęstszymi powikłaniami pierwotnymi są uszkodzenia naczyń, nerwów oraz narządów wewnętrznych. Do powikłań wtórnych należą: opóźniony zrost kostny, staw rzekomy, jałowa martwica tkanki kostnej, przykurcze, stany zapalne, zespoły ciasnoty przedziałów powięziowych, porażenia nerwów. U dzieci najczęściej występują złamania bez przemieszczenia tzw. podokostnowe, zwane również złamaniami typu „zielonej gałązki”. U osób starszych przeważają złamania wielofragmentowe związane z mniejszą wytrzymałością kości spowodowaną np. osteoporozą czy innymi zaburzeniami metabolicznymi1.
POLECAMY
Objawy
Najczęstszymi objawami złamania są: ból nasilający się przy próbie ruchu, zaburzenie funkcji, zblednięcie lub zaczerwienienie skóry, patologiczne ułożenie, deformacja, obrzęk i krwiak. Dodatkowo można zaobserwować przyspieszenie tętna, oddechu, spadek ciśnienia oraz świadomości czy wstrząs pourazowy2.
Diagnostyka
Ocena stanu pacjenta poprzedzona jest wywiadem oraz badaniem klinicznym. Po wykluczeniu lub zaopatrzeniu zaburzeń ze strony układu krążeniowo-oddechowego ocenia się układ mięśniowo-szkieletowy. Badanie powinno obejmować ocenę wzrokową, palpację, badanie zakresu ruchu, ocenę tkanki mięśniowej i nerwowej.
Diagnostyka złamania opiera się głównie na wykonaniu oceny radiologicznej. Zazwyczaj wykonuje się zdjęcie rentgenograficzne (RTG) w dwóch projekcjach – przednio-tylnej lub tylno-przedniej, bocznej lub osiowej. Dodatkowo w przypadku uszkodzenia tkanek miękkich przeprowadza się badanie ultrasonograficzne (USG), tomografię komputerową (TK) czy też rezonans magnetyczny (RM) lub badanie artroskopowe3 4.
Leczenie złamań
Leczenie złamań polegające na przywróceniu osiowego ustawienia fragmentów kości może być nieoperacyjne lub operacyjne.
Nieoperacyjne leczenie złamań polega na jak najszybszym nastawieniu odłamów kostnych (manipulacje zewnętrzne), unieruchomieniu aż do momentu uzyskania zrostu oraz jak najszybszym usprawnieniu pacjenta.
Leczenie operacyjne przeprowadza się w przypadku złamań otwartych oraz powikłanych uszkodzeniem tkanek miękkich....
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- ...i wiele więcej!