Ból miednicy przy chodzeniu – przyczyny i leczenie

Ból miednicy przy chodzeniu – możliwe przyczyny dolegliwości¹

Bóle miednicy przy chodzeniu dotyczą głównie osób po 65 roku życia, jednak nierzadko dolegliwość ta dotyka również młodsze osoby. Przyczyny bólu miednicy przy chodzeniu mogą być różne, a są to m.in.:

• Zwyrodnienie stawu biodrowego

Koksartoza, czyli zwyrodnienie stawu biodrowego to częsta przyczyna dolegliwości bólowych w obrębie miednicy. Szacuje się, że dotyczy ona aż 3 mln Polaków, przede wszystkim w starszym wieku. Zmiany te są następstwem zużycia i uszkodzenia chrząstki głowy stawowej kości udowej i panewki stawowej.²
Najczęstszym objawem choroby zwyrodnieniowej stawu biodrowego jest ból w okolicy biodra promieniujący do stawu kolanowego. Na początku dolegliwości są łagodne, jednak z czasem potrafią znacznie pogorszyć funkcjonowanie.³

• Złamanie kości miednicy

Do złamania kości miednicy może dojść w wielu mechanizmach – na skutek wypadku komunikacyjnego (np. potrącenia przez samochód), intensywnego uprawiania sportu, a u osób starszych nawet w przypadku upadków z niewielkiej wysokości. Jest to spowodowane znacznym osłabieniem jakości tkanki kostnej w wieku podeszłym, w wyniku czego nawet niewielki uraz może być przyczyną złamania. W przypadku złamania miednicy na skutek wypadku objawy pojawiają się natychmiast, a samo złamanie jest zagrożeniem życia. U zawodowych sportowców lub osób aktywnie ćwiczących ból może pojawić się dopiero po pewnym czasie i mogą nie występować takie objawy w okolicy stawu jak np. obrzęk.⁴

• Zespół trzaskającego biodra

Ból miednicy przy chodzeniu może być również spowodowany zespołem trzaskającego biodra (snapping hip syndrome – SHS). Objawia się on bólem w stawie i odczuwalnym przez pacjenta, a czasem nawet słyszalnym trzaskaniem w stawie biodrowym podczas poruszania kończyną dolną. Przyczyną tego schorzenia są najczęściej uszkodzenia obrąbka stawowego oraz dysplazje rozwojowe w obrębie stawów biodrowych. Dolegliwość ta najczęściej dotyczy osób młodych i aktywnych fizycznie.⁵

• Zapalenie kaletki krętarza większego

Zapalenie kaletki krętarza większego charakteryzuje się bólem w okolicy biodra, które może promieniować do bocznej powierzchni uda. Największe dolegliwości bólowe występują rano, po wykonywaniu pierwszych ruchów lub po wstawaniu z krzesła po dłuższym siedzeniu.⁶ Do najczęstszych przyczyn zapalenia kaletki maziowej zalicza się urazy stawu biodrowego, wzmożone napięcie tkanek miękkich, infekcje wirusowe i bakteryjne oraz schorzenia ogólnoustrojowe takie jak reumatoidalne zapalenie stawów oraz dnę moczanową.⁷

• Entezopatia krętarza większego kości udowej – zespół krętarzowy

Przyczyną tej dolegliwości jest zapalenie przyczepów ścięgien mięśni przylegających w okolicy krętarza większego kości udowej. Główne objawy tego schorzenia to ból w obrębie biodra nasilający się podczas chodzenia oraz ograniczenie ruchomości w stawie.⁸

• Jałowa martwica głowy kości udowej

Choroba ta głównie dotyczy dzieci i młodzieży w nasadach rosnących kości oraz jest wynikiem nieprawidłowego leczenia dysplazji stawu biodrowego. U osób dorosłych do jałowej martwicy kości udowej może dojść na skutek mikrourazów, choroby dekompresyjnej lub jako powikłanie po leczeniu glikokortykosteroidami. Początkowo choroba nie daje objawów, jednak z czasem można zauważyć lokalny obrzęk, zaczerwienie skóry w obrębie biodra oraz ograniczenie zakresu ruchów w chorej kończynie. Wraz z postępem dolegliwości może wystąpić utykanie i utrudnione odwodzenie nogi w stawie biodrowej oraz przechylenie miednicy w kierunku zdrowej kończyny.⁹

• Uszkodzenie obrąbka stawowego

Uszkodzenie obrąbka stawowego najczęściej dotyczy osób aktywnych fizycznie, m.in. piłkarzy, biegaczy i zawodowych gimnastyków. Dolegliwości bólowe dotyczą okolic pachwiny i nasilają się podczas wykonywania ćwiczeń, długo chodzenia, stania, a nawet siedzenia. Dochodzi również do zmniejszenia ruchomości biodra, a w zaawansowanych przypadkach również opadania miednicy w stronę zdrowej kończyny.¹⁰
 

• Skolioza

Skolioza może dotyczyć również osób dorosłych. Bywa spowodowana zwężeniem kanału kręgowego, osteoporozą, zmianami degeneracyjnymi w obrębie krążków międzykręgowych oraz asymetriami w obrębie miednicy. Dominującym objawem u osób dorosłych jest ból promieniujący do kończyn dolnych oraz ograniczona ruchomość kręgosłupa.¹¹

• Choroby nowotworowe

Ból miednicy przy chodzeniu może być spowodowany również toczącym się procesem nowotworowym – rakiem kości, jajnika, guzami miednicy mniejszej lub przerzutami innego nowotworu.

• Patologie w obrębie odcinka krzyżowo-lędźwiowego kręgosłupa lub stawów krzyżowo-biodrowych – m.in. rwa kulszowa i udowa, dyskopatia, kręgozmyk, osteoporoza, zesztywniające zapalanie stawów kręgosłupa.

Ból miednicy w ciąży

Ból miednicy jest częstą przypadłością dotykającą ciężarne, szczególnie w II i III trymestrze ciąży. Zazwyczaj dolegliwości te spowodowane dysfunkcją stawów krzyżowo-biodrowych z powodu zmiany środka ciężkości ciała ku przodowi, przyrostem masy ciała oraz zmianami hormonalnymi. Relaksyna, która jest jednym z hormonów, działa rozluźniająco na więzadła, stawy i połączenia kości łonowych. Ma to ogromne znaczenie dla uelastycznia dróg rodnych i przygotowania ciała do porodu. Ból ten przez przyszłe mamy określany jest jako bardzo silny, wręcz rozrywający i uniemożliwiający swobodne poruszanie się. Jeśli nie towarzyszą mu inne objawy takie jak gorączka czy plamienie z dróg rodnych, nie powinien być on powodem do niepokoju.¹²

Leczenie dolegliwości bólowych w obrębie miednicy

W przypadku wystąpienia dolegliwości bólowych miednicy podstawą jest kompleksowa diagnostyka – wywiad lekarski, badanie fizykalne, badania laboratoryjne oraz często badanie obrazowe takie jak USG, TK, RTG czy MRI miednicy. Niekiedy bywa konieczna konsultacja lekarzy wielu specjalizacji – internisty, ortopedy, ginekologa i/lub urologa. Leczenie dolegliwości bólowych miednicy można podzielić na objawowe i przyczynowe. W postępowaniu objawowym stosowane są leki przeciwbólowe i przeciwzapalne w postaci maści i/lub tabletek. Aby jednak pozbyć się przyczyny problemu, często jedynym skutecznym rozwiązaniem jest ortopedyczny zabieg chirurgiczny. 

Ból miednicy podczas chodzenia – postępowanie rehabilitacyjne

W zależności od przyczyny dolegliwości bólowych w obrębie miednicy, zastosowanych może być wiele ćwiczeń i zabiegów pod okiem fizjoterapeuty, m.in.:

• Trening funkcjonalny.
• Trening proprioreceptywny.
• Terapia manualna.
• Masaż tkanek głębokich.
• Suche igłowanie.
• Terapia czaszkowo-krzyżowa.
• Terapia powięziowa.

Bibliografia:

1. Jasik, A., & Marcinowska-Suchowierska, E. Bóle stawów u osób w wieku podeszłym Joint pains in elderly people, http://www.pnmedycznych.pl/wp-content/uploads/2014/09/pnm_2011_402_409.pdf
2. Carolina Medical Center, Gdy boli biodro…,  https://carolina.pl/gdy-boli-biodro/
3. Pękala P., Choroba zwyrodnieniowa stawu biodrowego, https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/236154,choroba-zwyrodnieniowa-stawu-biodrowego
4. Stępień K., Złamania miednicy, https://www.mp.pl/pacjent/ortopedia/choroby-urazy/226738,zlamania-miednicy
5. Witke-Woźniak A., Matlęga A., Brożyński M., Wychowański M., Zespół trzaskającego biodra– charakterystyka i sposoby leczenia https://journals.indexcopernicus.com/api/file/viewByFileId/279470.pdf
6. Chochowska M., Zespoły czynnościowe w obrębie miednicy i kończyny dolnej,  https://centrum-kore.pl/wp-content/uploads/2016/01/Dysfunkcje-narzadu-ruchu-obrecz-miednicza-i-konczyna-dolna.pdf
7. Nachman D., Zapalenie kaletki krętarza większego, https://fizjoterapeutaradzi.pl/zapalenie-kaletki-kretarza-wiekszego/
8. Brożek P., Martwica jałowa kości, https://www.mp.pl/pacjent/reumatologia/choroby/161264,martwica-jalowa-kosci
9. Carolina Medical Center, Uszkodzenie obrąbka panewki,  https://carolina.pl/klinika-ortopedii-i-traumatologii/biodro/uszkodzenie-obrabka-panewki/
10. Bakalarek B., Skolioza u dorosłych, http://www.ortopeda.biz.pl/leksykon/skolioza_u_doroslych.pdf
11. Majchrzycki, M., Mrozikiewicz, P. M., Kocur, P., Bartkowiak-Wieczorek, J., Hoffmann, M., Stryła, W., ... & Grześkowiak, E. (2010). Low back pain in pregnant wome. Ginekologia polska, 81(11)., https://journals.viamedica.pl/ginekologia_polska/article/download/46409/33196