Leczenie zachowawcze po zerwaniu więzadła krzyżowego przedniego

Na stabilność stawu kolanowego składają się dwie grupy stabilizatorów:

• stabilizatory bierne: elementy kostne, ukształtowanie powierzchni stawowych, łąkotki, torebka stawowa, więzadła,
• stabilizatory czynne: ścięgna i mięśnie działające w obrębie stawu kolanowego.

W następstwie urazów więzadeł stawu kolanowego – zarówno komunikacyjnych, jak i tych odniesionych podczas różnego rodzaju aktywności sportowej i rekreacyjnej – dochodzi najczęściej do pourazowej niestabilności stawu. W zależności od rozległości urazu, uszkodzenia więzadeł można zakwalifikować do jednej z trzech grup:

• I stopnia (lekkie) naciągnięcie, skręcenie; uszkodzeniu ulega niewielka liczba włókien; w porównaniu ze zdrową kończyną nie stwierdza się niestabilności stawu,
• II stopnia (umiarkowane) uszkodzenie większej liczby włókien więzadłowych, a pourazowa wiotkość stawu nie przekracza 5 mm w porównaniu ze zdrową kończyną,
• III stopnia (ciężkie) całkowite rozerwanie struktury więzadłowej lub oderwanie przyczepów kostnych z wystąpieniem pourazowej niestabilności stawu.

Jednym z najczęściej uszkadzanych więzadeł w stawie kolanowym jest więzadło krzyżowe przednie. Więzadło krzyżowe przednie (anterior cruciate ligemant – ACL) położone jest pomiędzy polem międzykłykciowym przednim kości piszczelowej a powierzchnią przyśrodkową kłykcia bocznego kości udowej. Średnio ACL ma długość ok. 38 mm i szerokość 11 mm.

Więzadło unaczynione jest z tętnicy środkowej tylnej i tętnicy dolnej kolana. Unerwienie więzadła pochodzi od tylnego nerwu stawowego. W więzadle znajdują się receptory, takie jak mechanoreceptory (ciałka Rufiniego, Paciniego i Golgiego) oraz wolne zakończenia nerwowe – nocyceptory. 

Zbudowane jest ono w 60% z wody, zaś główne pęczki więzadła zbudowane są w 90% z kolagenu typu I, 10% kolagenu stanowi typ II, a 5% stanowi elastyna. W jego obrębie można wyróżnić dwie grupy włókien zwane pęczkami: pęczek przednio-przyśrodkowy i tylno-boczny. W momencie wyprostu oba pęczki są napięte, w miarę zginania zmniejsza się napięcie pęczka tylno-bocznego. Włókna pęczka przednio-przyśrodkowego odpowiadają za zmianę ruchu toczenia na ruch ślizgu.

Podczas czynnego zgięcia stawu kolanowego ACL jest odciążane przez zginacze stawu kolanowego, przy czynnym wyproście jest ono dodatkowo obciążane przez prostowniki stawu kolanowego. Inną istotną biomechanicznie fu...