POLICE protokół postępowania pourazowego

Grono osób zainteresowanych i partycypujących w różnych formach aktywności ruchowej zarówno tej sportowej na poziomie amatorskim i profesjonalnym, jak i rekreacyjnej, rekonwalescencyjnej, prewencyjnej i profilaktycznej, bazujących na tradycyjnych, jak również nowoczesnych, w tym coraz bardziej ekstremalnych formach ruchu, w ostatnich latach znacznie się poszerzyło i tendencja ta ma charakter rosnący. W związku z tym dynamicznie zaczęła się w ramach fizjoterapii rozwijać dziedzina diagnostyki funkcjonalnej opartej na systemach oceny narządu ruchu, mająca na celu prognozowanie ryzyka doznania urazu, upadku czy zaistnienia innego niekorzystnego zjawiska wynikającego z uprawiania aktywności fizycznej. Pomimo zastosowania wielu doskonałych rozwiązań nie można zapobiec wszystkim wypadkom i całkowicie wykluczyć kontuzji i urazów aparatu ruchu nabywanych podczas aktywności ruchowej, w związku z czym sprawą istotną i niezbędną w fizjoterapii sportowej i szerzej w fizjoterapii staje się wypracowanie i wytyczenie prawidłowej drogi postępowania w chwili, kiedy już dojdzie do urazu.

Sport na poziomie zarówno zawodowym, jak i amatorskim, mimo usilnych działań prewencyjnych i profilaktycznych generuje coraz to większą liczbę uszkodzeń aparatu ruchu. Wskazuje się na kilka lub nawet kilkanaście przyczyn prowadzących do zaistnienia uszkodzenia podczas aktywności sportowej. Jako najistotniejsze najczęściej wymienia się:

• brak odpowiedniego przygotowania organizmu do danego rodzaju wysiłku zarówno w wymiarze ogólnym – podejmowanie zbyt dużych aktywności, obciążeń, jak i w wymiarze jednostkowym – np. brak rozgrzewki lub nieprawidłowa rozgrzewka,
• brak prawidłowych wzorców ruchowych (zaniedbania treningowe),
• ekstremalizacja sportu, w tym również w znaczeniu kontuzjogenności, zarówno w odniesieniu do rodzaju dyscypliny, powstawania i upowszechniania się nowych dyscyplin, jak i eskalowania poziomu trudności poszczególnych elementów technicznych, wydolnościowych czy siłowych w aktywnościach już znanych,
• stałe podnoszenie poziomu sportowego,
• niedostateczna regeneracja, marginalizowanie odnowy biologicznej czy działań fizjoterapeutycznych związanych z uprawianiem sportu,
• niedostateczna kwalifikacja do uprawiania sportu,
• splot niekorzystnych zdarzeń.

O ile, w przypadku sportu profesjonalnego, można przyjąć, że sport to zawód, a tym samym ryzyko doznania urazu powinno być wkalkulowane w życie zawodowego sportowca, to nie jest to już tak oczywiste w przypadku amatora czy też pacjenta. Jak powinien postępować w takim przypadku fizjoterapeuta, co może zrobić pacjent? Czy istnieje jakiś ustandaryzowany schemat, który powinien obowiązywać w pierwszych dniach po urazie? Schemat, który pozwala działać leczniczo, a jednocześnie w miarę możliwości i adekwatnie do rodzaju urazu pozwolić na zachowanie możliwie najbardziej kompletnych, szeroko rozumianych możliwości ruchowych. 

Gabe Mirkin w 1978 r. wprowadził powszechnie znany protokół postępowania RICE (R – rest, I – ice, C – compression, E – elevation), który na przestrzeni lat ewoluował w PRICE czy też mniej znane MEAT, HI-RICE bazujące jednak w dużym stopniu na tym samym schemacie postępowania. 

Istotne zmiany miały miejsce w momencie, gdy we wrześniu 2011 r. na łamach „British Journal of Sports Medicine” ukazała się pierwsza publikacja autorstwa Chrisa Bleakleya, Philipa Glasgowa oraz Domhnalla MacAuleya o konieczności zamiany sposobu postępowania PRICE na POLICE pod znamiennym tytułem PRICE needs updating, should we call the POLICE?. Zaproponowana zmiana nie jest kosmetyczna, daje raczej podstawy, a co więcej – zmusza do tego, aby na bazie tego protokołu już od pierwszych dni po urazie zaprojektować optymalny program strategii postępowania, opierając się na dozowaniu optymalnych obciążeń, które pozwolą utrzymać pamięć ruchową w obrębie uszkodzonego stawu czy struktury.

Analiza protokołu POLICE jako akronimu Protection, Optimal Loading, Ice, Compression...