Postępowanie rehabilitacyjne w bocznym przyparciu rzepki

W trudnej anatomicznie sytuacji ustawienie boczne rzepki jest nieodprowadzalne do przyśrodka nawet w pozycji rozluźnionej kolana (15° zgięcia i brak napięcia mięśniowego). Tego typu problem zawdzięcza się bardzo dużym przykurczom troczków bocznych, które w procesie nawracających stanów zapalnych w ich obrębie i idących za tym nawarstwiającymi się zbliznowaceniami stają się niemożliwe do rozciągnięcia ręką terapeuty. Jest to moment, w którym jakiekolwiek interwencje fizjoterapeutyczne mogą nie mieć wpływu na wyleczenie tej dysfunkcji, czas, w którym należy rozpatrzyć interwencję chirurgiczną polegającą na przecięciu całkowitym troczków, co w na tym etapie wydaje się najszybszym sposobem radzenia sobie z zespołem bocznego przyparcia rzepki.

W sytuacjach innych niż skrajne oraz czasami w okresie przygotowawczym do operacji konieczne wydaje się prowadzenie działań fizjoterapeutycznych. Poza działaniami fizykoterapeutycznymi skupiającymi się na zmniejszeniu bólu i stanów zapalnych można zastosować szereg zabiegów z zakresu terapii manualnej, kinezyterapii i innych zwiększających ruchomość boczną rzepki i zwiększających siłę mięśni stabilizujących rzepkę. W tym celu należy skupić się na poszczególnych składowych wpływających na rozwój zespołu bocznego przyparcia rzepki znajdujących się w okolicy stawu kolanowego.

Problemy tkankowe, jakich można spodziewać się wokół stawu kolanowego, dzieli się na struktury kontraktylne (inaczej kurczliwe, mięśniowe) i strukturalne (wszystkie inne niż mięśniowe). Do tego dochodzą problemy funkcjonalne, które często są wynikiem współpracy ze sobą wszystkich bądź części składowych tkankowych.

Do struktur kontraktylnych, których praca jest zaburzona w zespole bocznego przyparcia rzepki, zalicza się:

• niewydolność mięśnia VMO (vastus medialis oblique, głowa przyśrodkowa mięśnia czworogłowego) i nadmierne napięcie LMO (boczna głowa mięśnia czworogłowego uda),
• brak rozciągnięcia grupy kulszowo-goleniowej.

Do struktur pasywnych, których praca jest zaburzona w zespole bocznego przyparcia rzepki, zalicza się:

• przykurcz pasma biodrowo-piszczelowego,
• przykurcz troczków bocznych,
• zwiększona koślawość stawu kolanowego kąt Q powyżej 20°,
• niestabilność kostna stawu rzepkowo-udowego (płytki rowek rzepkowy w kości udowej – kąt powierzchni stawowej większy niż 140° według skali Zacharzewskiego lub/i wyniosłość udowa rzepki zmniejszona według typu rzepek Wiberga).

Problemy funkcjonalne będące wynikiem dysfunkcji strukturalnych

Zaburzenie funkcjonalne należy rozpatrywać po rozwiązaniu problemów strukturalnych, opierając się na prawidłowych wzorcach i ich automatyzacji:

• chodzenie na ugiętych kolanach,
• koślawienie kolana w trakcie wykonywania przysiadu spowodowane przykurczem stawowym łańcucha kończyny dolnej lub słabym wytrenowaniem siły mięśniowej kończyny dolnej (zbyt duży ciężar).

Postępowanie w przypadku niewydolności głowy przyśrodkowej mięśnia czworogłowego

Niewydolność VMO jest ściśle związana ze zwiększonym napięciem mięśnia LMO według zasady: „Organizm nie lubi luzu i zawsze dąży do napięcia”. Napięcie, jakie ma głowa boczna mięśnia czworogłowego, jest n...