W okresie ostatniego ćwierćwiecza obserwujemy w Polsce stale pogłębiający się proces starzenia się społeczeństwa. Jest to spowodowane kilkoma czynnikami: wydłużeniem życia, zmniejszoną dzietnością oraz emigracją osób młodych. Od początku lat 90. ubiegłego wieku przeciętny Polak postarzał się o siedem lat [1]. Konsekwencją tego procesu dla służby zdrowia jest zmaganie się z coraz większą liczbą osób ze złożonymi niepełnosprawnościami, m.in. z problemami z poruszaniem się i sprawnością motoryczną. Istotnym elementem fizjoterapii w starzeniu się jest zrozumienie procesów zachodzących w organizmie oraz sposobów zapobiegania im lub ich łagodzenia.
W1988 r. na posiedzeniu naukowym w Albuquerque (USA) Irwin Rosenberg zaproponował wprowadzenie nowego określenia na zwiększający się wraz z wiekiem spadek masy mięśniowej – sarkopenia (od greckich słów sarx – ciało i penia – utrata) [2, 3]. Definicja ta okazała się jednak niewystarczająca do opisania skali tego zjawiska oraz jego konsekwencji dla organizmu człowieka. W związku z tym postanowiono rozszerzyć definicję sarkopenii i określono ją jako występujący wraz z wiekiem uogólniony i progresywny spadek masy mięśni szkieletowych oraz związany z tym spadek ich siły, któremu towarzyszą pogorszenie stanu funkcjonalnego oraz deficyt mobilności i sprawności funkcjonalnej, które warunkują pogorszenie jakości życia, a w konsekwencji mogą prowadzić do śmierci. W roku 2010 został opublikowany pierwszy „Europejski konsensus w sprawie definicji i diagnostyki sarkopenii”. Został opracowany przez Europejską Grupę Roboczą ds. Sarkopenii u Starszych Osób (EWGSOP, The European Working Group on Sarcopenia in Older People) [4, 5].
POLECAMY
R e k l a m a
Diagnostyka sarkopenii
Jeszcze do niedawna sarkopenia nie była traktowana jako choroba w pełnym rozumieniu tego słowa, jednak w chwili obecnej znajduje się ona w międzynarodowej klasyfikacji chorób ICD-10-CM [21]. Objawy sarkopenii to osłabienie mięśniowe, szybko powstające zmęczenie, niska wytrzymałość na wysiłek, zaburzenia równowagi i koordynacji ruchowej, często – chudnięcie (wyjątek stanowi otyłość sarkopeniczna). Osłabienie przepony może zwiększać częstość przepukliny rozworu przełykowego i powodować utrudnienie oddychania i defekacji. Utrata masy mięśniowej łączy się ponadto ze zmniejszeniem rezerw energetycznych, czego dalszą konsekwencją mogą być zaburzenia termoregulacji i brak gorączki jako sygnału obronnego przy zakażeniach [37].
Wczesna interwencja związana z szybkim wprowadzeniem fizjoterapii oraz suplementacji może zatrzymać progres choroby, a nawet zmniejszyć jej negatywne skutki. Jednak obecnie jest ona najczęściej diagnozowana w stadium krytycznym, kiedy u pacjenta występują już duże zaburzenia funkcjonalne [22].
Do najważniejszych powikłań sarkopenii zalicza się: rozwój osteoporozy, upadki i urazy (np. złamania kostne), zespół poupadkowy oraz jako kontinuum tego niekorzystnego procesu – zgon. Udowodniono, że niebezpieczeństwo złamania szyjki kości udowej jest częściej powiązane ze zredukowaną siłą i masą mięśniową aniżeli z masą całkowitą lub tłuszczową [37].
W celu zdiagnozowania sarkopenii stosuje się różne metody obrazowania....
Pozostałe 90% treści dostępne jest tylko dla Prenumeratorów
- 10 wydań czasopisma "Praktyczna Fizjoterapia i Rehabilitacja"
- Nielimitowany dostęp do całego archiwum czasopisma
- ...i wiele więcej!