Wprowadzenie do metody dr Svetlany Masgutovej

Kluczowy wpływ na karierę zawodową dr Svetlany Masgutovej miała praca kliniczna z ofiarami ewakuowanymi z obszaru katastrofy nuklearnej w Czarnobylu (1986), konfliktu w Baku (1990–1991), wojny w Czeczenii (1996–1999), konfliktu w Izraelu (2001–2005) i tragicznych wydarzeń w Newtown w stanie Connecticut (strzelanina w szkole 4 grudnia 2012 r.). Praca z ofiarami cierpiącymi na zaburzenia psychosomatyczne ukierunkowała jej pracę na stworzenie jak najbardziej efektywnych metod radzenia sobie ze stresem pourazowym oraz zadecydowały o jej dalszej działalności.

W efekcie wycieku gazu 4 czerwca 1989 r. doszło do eksplozji dwóch pociągów na trasie Kolei Transsyberyjskiej w pobliżu Ufy (góry Ural). Temperatura w centrum wybuchu osiągała tak ekstremalną wartość, że część ludzi zostało spopielonych. Nad miejscem katastrofy wznosił się słup dymu, który można było dostrzec z odległości 100 km. Eksplozja objęła obszar o powierzchni 2,5 km2, niszcząc 350 m torów kolejowych, 17 km linii trakcyjnych i 38 wagonów, które zostały zmiażdżone przez powstałą falę uderzeniową. Ponad 500 ludzi zostało zabitych, a pozostałych 600 było w bardzo ciężkim stanie, w tym spora grupa dzieci. Wraz ze specjalistami z Rosji, Niemiec i Wielkiej Brytanii dr Masgutova poświęciła cały swój czas oraz posiadaną wiedzę, aby pomagać ocalonym. Pracowała z ponad setką dzieci, które cierpiały z powodu uszkodzeń ciała, ciężkich oparzeń oraz traumy emocjonalnej. Obserwując oddziały szpitalne, gdzie wówczas panował totalny chaos i niewyobrażalne cierpienie, zdała sobie sprawę, że tradycyjne podejście psychoterapeutyczne nie odniesie zamierzonego efektu. Doktor Masgutova zastosowała w praktyce posiadaną wiedzę z zakresu neurofizjologii odruchów i pourazowych procesów emocjonalnych. To pionierskie i kompleksowe podejście okazało się wielkim sukcesem. Na przestrzeni lat stworzyła wiele placówek, w których terapeuci pracują jej autorską metodą, np. Międzynarodowy Instytut dr Svetlany Masgutovej w Warszawie oraz we Wrocławiu. Na stałe przebywa w USA, gdzie stoi na czele Svetlana Masgutova Educational Institute (Orlando, Floryda). Jest czynnym wykładowcą programów MNRI® w Polsce, Rosji, Niemczech, Francji, Holandii, Austrii, Szwecji, Danii, Belgii, Szwajcarii, USA, Kanadzie, Australii i Azji (Indonezja, Indie). Listę programów terapeutycznych dr Masgutovej przedstawia tab. 1 [1].

Metoda dr Svetlany Masgutovej jest skierowana do osób z wyzwaniami rozwojowymi w celu optymalizacji ich funkcjonowania – zarówno fizycznego, jak i psychicznego. Głównym celem jest wsparcie procesu integracji schematów odruchów w ramach połączenia pracy układów sensorycznego oraz motorycznego, optymalnej wydajności pracy mózgu dla zabezpieczenia naturalnych mechanizmów oraz optymalizacji fizjologicznych podstaw neurorozwoju ze szczególnym uwzględnieniem stanu stresu pourazowego oraz obecności neurodeficytów.

Założeniem metody jest usprawnianie zaburzonych schematów odruchów uniemożliwiających harmonijny rozwój integracji sensomotorycznej oraz motoryki kontrolowanej pacjenta. Praca terapeutyczna z zaburzonymi schematami odruchów jest ukierunkowana na następujące poziomy integracji:

• sensomotoryczny – dla zabezpieczenia odpowiedniego neurologicznego funkcjonowania konkretnego „koła odruchowego”,
• schematów odruchów na poziomie ich biomechaniki i funkcji obronnych,
• schematów odruchów z motoryką intencjonalną i nawykami,
• sfery ruchowej i procesów poznawczych [2, 3].

Efekty pracy z osobami z wyzwaniami w rozwoju psychomotorycznym jednoznacznie wskazują na ogromne znaczenie i ważność wykorzystywania właściwych technik korekcji dysfunkcji na poziomie motoryki pierwotnej i schematów odruchów. Metoda MNRI® może być olbrzymim wsparciem w kształtowaniu się nowych możliwości rozwoju dla dzieci, i dorosłych. Stosowane techniki są naturalnymi, bezpiecznymi procedurami, które mogą być łatwo przyswojone przez rodziców dzieci z deficytami rozwojowymi, dorosłych i profesjonalistów na co dzień zajmujących się terapią, stanowią również doskonałe uzupełnienie innych form terapii.

Tab. 1. Programy wchodzące w skład metody MNRI® (Masgutova neurosensorimotor reflex integration)

Odruchy, które przedstawiają reakcję motoryczną zwrotną na określony bodziec, są genetycznym programem czuciowo-ruchowym każdego człowieka, który służy mechanizmom obronnym. Odruchy pojawiają się w okresie prenatalnym i po urodzeniu, następnie rozwijają się i dojrzewają, aby w odpowiednim czasie ulec zintegrowaniu i podporządkowaniu kontrolowanej motoryce oraz wyższym funkcjom psychicznym. Koncepcja integracji schematów odruchów wspiera proces usprawniania poprzez pierwotne schematy ruchowe, które stanowią naturalne, genetycznie zaprogra...