Zastosowanie magnetoterapii i magnetostymulacji we wspomaganiu gojenia ran przewlekłych

W artykule przedstawiono charakterystykę wolnozmiennych pól magnetycznych stosowanych w leczeniu ran przewlekłych. Opisano efekty biologiczne będące podstawą ich wykorzystania terapeutycznego. W oparciu o doniesienia naukowe przedstawiono wyniki badań klinicznych potwierdzających korzystny wpływ magnetoterapii i magnetostymulacji na proces gojenia owrzodzeń, ran w przebiegu stopy cukrzycowej, oparzeń i zmian pourazowych.

Pole magnetyczne mające zastosowanie w magnetoterapii charakteryzuje się niską częstotliwością o wartości poniżej 100 Hz, indukcją pola rzędu 0,1 mT do 20 mT i impulsach jedno- lub dwupolowych o kształcie prostokątnym, trójkątnym lub sinusoidalnym. Magnetostymulacja ma natomiast wartość indukcji poniżej 100 µT, częstotliwość od kilku do 3000 Hz, kształt impulsów i strukturę sygnałów dającą wielowierzchołkowe widmo częstotliwości [1–3].

Pole magnetyczne jest wykorzystywane w leczeniu trudno gojących się ran ze względu na swoje cechy biofizyczne i działanie biologiczne. Literatura podaje, że po zastosowaniu terapii polem magnetycznym dochodzi do wzrostu syntezy kolagenu poprzez przejście fazy fibrocytów w fibroblasty oraz rozrost kolagenu zgodnie z przebiegiem linii sił pola magnetycznego. Następuje także przyspieszenie procesu angiogenezy, rozwoju krążenia obocznego w uszkodzonych tkankach oraz wzrost epitelizacji [4–6].

Kim i współautorzy [7] potwierdzają, że pod wpływem pola magnetycznego niskiej częstotliwości dochodzi do przemieszczenia jonów znajdujących się w komórkach, co powoduje hiperpolaryzację błony komórkowej. Efektem jest wzrost przemiany materii. Miecznik i wsp. [8] zaobserwowali wzrost wykorzystania tlenu i aktywizacji komórkowego łańcucha oddechowego. Li i wsp. [9] przypuszczają, że pod wpływem pola magnetycznego dochodzi do zwiększenia liczby miofibroblastów, co korzystnie wpływa na proces gojenia ran. Natomiast Costin i wsp. [10] podają, że po zastosowaniu magnetoterapii następuje regeneracja przez replikację i transkrypcję kwasów nukleinowych, zachodzi synteza białek i proliferacja komórkowa.

Badania przeprowadzone przez Kenkre i wsp. [11] potwierdzają pozytywny wpływ na proces oczyszczania owrzodzeń z wydzieliny ropnej oraz zmianę wydzielin...