Fizjoterapia i terapia manualna chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów

Typy reumatoidalnego zapalenia stawów 

Etiologia choroby jest nieznana. Jej patogeneza jest wieloczynnikowa i należy w niej wyróżnić czynniki: środowiskowe, genetyczne i zaburzenia immunologiczne [10].

Choroba występuje w różnym wieku. Największa liczba zachorowań przypada między 40. a 50. rokiem życia. Około 0,3–1,5% populacji na całym świecie choruje na RZS. Kobiety chorują trzy razy częściej niż mężczyźni [13]. Chorzy na RZS są dwa razy częściej hospitalizowani w porównaniu ze zdrową populacją. Dziesięć razy częściej tracą pracę w porównaniu z populacją dobraną pod względem płci i wieku, gdyż po pięciu latach choroby ok. 50% pacjentów nie jest już zdolnych pracować, a po 10 latach odsetek ten bliski jest 100% [11]. Ze względu na nasilenie objawów, trwałość i szybkość pojawiania się zmian stawowych definiuje się trzy typy RZS:

• typ pierwszy (łagodny), obejmujący niewielką liczbę chorych (15%), objawy kliniczne narastają bardzo wolno i są niecharakterystycznie, badania dodatkowe mogą nie różnić się od prawidłowych,
• typ drugi, w którym objawy choroby są bardziej charakterystyczne i typowe dla RZS, z okresami zaostrzeń i remisji (ok. 70%), obserwuje się wysokie miano czynnika reumatoidalnego, w obrębie rąk i stóp występują charakterystyczne zmiany na zdjęciach rentgenowskich (RTG) (geody, nadżerki),
• typ trzeci to agresywna forma RZS, dotyczy 10–15% chorych; już w ciągu pierwszych dwóch lat choroby powstają znaczne uszkodzenia stawów widoczne w obrazie radiologicznym, w ciągu pięciu lat trwania choroby u prawie 50% chorych występuje trwałe inwalidztwo, po 30 latach znaczna niepełnosprawność dotyka 90% osób [17].

Obraz kliniczny

Zmiany stawowe typowe dla przebiegu RZS początkowo lokalizują się w stawach międzypaliczkowych bliższych, śródręczno-paliczkowych, nadgarstkowych i śródstopno-paliczkowych. Wraz z zapaleniem stawów występuje zapalenie pochewek ścięgnistych i kaletek maziowych oraz zmiany w ścięgnach i więzadłach, które prowadzą do uszkodzenia pozastawowego aparatu ruchu z pojawianiem się przykurczów i deformacji stawów [2]. Do zmian pozastawowych można zaliczyć: zapalenie mięśnia sercowego i wsierdzia, zmiany w płucach, w naczyniach,...