Zastosowanie fizjoterapii u dziecka ze stopą płasko-koślawą i wiotkością więzadłowo-stawową. Analiza przypadku

W pierwszych tygodniach życia niemowlę, wykonując ruchy kopnięcia, ustawia stawy biodrowe w koślawości, a stopy w koślawości i nawróceniu. Ta fizjologiczna koślawość tyłostopia z odpowiadającym mu odchyleniem przodostopia jest dopuszczalna do kąta 6° i powinna ustąpić ok. szóstego tygodnia. Wraz ze zwiększaniem się stabilizacji ciała w płaszczyźnie czołowej, wzrostem napięcia zginaczy kończyn dolnych oraz kształtowaniem się rotacji zewnętrznej w stawach biodrowych stopa ma coraz większą możliwość testowania nowych, swobodnych ruchów w różnych ustawieniach. W wieku trzech–czterech miesięcy prowadzi to do osiągnięcia korekcji przodostopia i pięty w ustawieniu w pozycji pośredniej. Z każdym kolejnym miesiącem wzorce ruchu postępują, coraz bardziej ustawiając stopę w supinacji, tak aby zgodnie z rozwojem umożliwić dziecku ok. siódmego–ósmego miesiąca włożenie ich sobie do ust. Ten niezmiernie ważny dla rozwoju stóp moment określa jakość wykształconego wzorca rotacji zewnętrznej, odwiedzenia i zgięcia w stawach biodrowych, zgięcia stawów kolanowych i supinacji stóp, a także wspiera możliwość kształtowania się prawidłowego wysklepienia stóp oraz rozwój ich odpowiednich wymiarów czynnościowych [1, 6].
Nauka nowych wzorców ruchu nigdy nie odbywa się w sposób izolowany. Każda przyjęta pozycja wymaga kompleksowego działania całego ciała. Jeżeli osiągnięcie niezbędnej do wykonania ruchu stabilizacji centralnej sprawia trudności, organizm aktywizuje wzorce kompensacji, które pomagają osiągnąć określony cel, nie zawsze przynosząc korzyści dla zdrowia. Taki mechanizm działa również w zespole wiotkości więzadłowo-stawowej, gdzie zwiększanie się stabilności odbywa się poprzez przyjmowanie krańcowych pozycji w stawach. 
Przyczyny takiego działania upatruje się w zaburzonej propriocepcji oraz koordynacji wzrokowo-ruchowej, co uniemożliwia dokonanie właściwej oceny kąta położenia stawów. Wiotkość stawowa jest objawem zaburzeń w strukturze tkanki łącznej, co prowadzi do osłabienia struktur stabilizujących poszczególne stawy. Nieprawidłowa funkcja mięśni i więzadeł prowadzi do deformacji stawów, zaburzenia osi kończyn, skrzywienia kręgosłupa, a nawet pojawiania się nawracających zwichnięć i podwichnięć. Uniemożliwia także kształtowanie się prawidłowych punktów podparcia oraz właściwego wysklepienia stopy, która stanowi niejako fundament całego ciała i determinuje jego ustawienie w przestrzeni [1, 2, 4, 5].

Opis przypadku

Pacjentka w wieku trzech lat zgłosiła się wraz z rodzicami do poradni kinezy...