Według Osińskiego w kryteriach poprawności testów (pomiarów) coraz szersze uznanie zaczyna zdobywać pogląd, że w pełni wiarygodnie można je oceniać jedynie wtedy, kiedy są one w szczególności trafne i rzetelne [1]. Domholdt [2] zdefiniował trafność naukową jako stopień, w jakim konkluzje płynące z wyników badania zasługują na zaufanie i są użyteczne. Próbą trafną jest taka, która mierzy oczekiwaną właściwość, a więc tę, którą miała mierzyć.
Trafność próby (validity) ma wiele aspektów. W interpretacji omawianych ruchowych testów palpacyjnych według zespołu terapeutów manualnych z Kanadyjskiego Instytutu Chiropraktycznego istotne są trzy aspekty ich trafności naukowej: fasadowa, treściowa i kryterialna [3, 4]. Każda z nich charakteryzuje się pewnym określonym sposobem sprawdzania trafności. Szersze omówienie tego zagadnienia zainteresowany Czytelnik znajdzie w odpowiednich pozycjach literatury [5–7].
Tradycyjnie trafność określa się za pomocą współczynnika K. Wyraża on związek między danymi otrzymanymi za pośrednictwem testu a danymi kryterialnymi. Pozwala on na określenie, z jakim stopniem pewności pomiar testowy może być stosowany jako podstawa diagnozy lub prognozy [3].
Zatem współczynnikiem trafności K będzie wartość bezwzględna korelacji między danymi otrzymanymi w teście x z jednej strony i kryteriami y z drugiej.
REKLAMA
Kxy
Określa on więc związek między danymi testowymi a otrzymanymi na podstawie kryterium. Oznacza stopień, w jakim można z jego wyniku wyciągnąć w drodze interpretacji znaczące wnioski.
Test nietrafny nie tylko jest bezwartościowy, ale też może zniekształcić ocenę poziomu natężenia badanej cechy.
Rzetelność (ang. reliability) próby informuje o wielkości błędu pomiaru. Z tym pojęciem wiąże się stabilność wyników uzyskiwanych przez badane osoby w pomiarach powtarzalnych. Jest koniecznym, ale niewystarczającym warunkiem trafności. Test nierzetelny nie może być trafny, ale test rzetelny trafnym być nie musi [1].
Metoda powtórnego testu (ang. test-retest) oraz ocena zgodności wyników pomiarów uzyskanych przez jednego badającego/różnych badających (ang. intra-rater/inter-rater reliability) to dwie gł...
